Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2011, Blaðsíða 87
87
Kyngervi raunvísinda: Námsval og aðstæður kvenna í hefðbundnum karlagreinum við Háskóla Íslands
Niðurstöður
Svör kynjanna við spurningunum voru
borin saman. Fyrst var skoðað hvaða
þættir hefðu haft áhrif á námsval þeirra og
upplifun þeirra og viðhorf til stærðfræði
í framhaldsskóla. Í öðru lagi var reynsla
karla og kvenna af ríkjandi kennslumenn-
ingu borin saman. Í þriðja lagi var kannað
hvort fram kæmi munur í beinum spurn-
ingum um viðhorf þeirra til kynja og loks
um væntingar þeirra að námi loknu. Rann-
sóknin nær til allra þeirra sem tilheyra
skilgreindu þýði á þessu tiltekna tímabili
þegar rannsóknin fór fram og því er ekki
strangt til tekið hægt að segja að tekið hafi
verið úrtak. Þótt unnið sé með allt þýðið
var ákveðið að nota marktektarpróf til
upplýsingar. Mikilvægt er þó að benda á
að það metur ekki mögulega kerfisbundna
úrtaksvillu sem komið getur upp þegar
svarhlutfallið er lágt. Lögð er áhersla á
lýsandi tölfræði í túlkun niðurstaðna en
ályktunartölfræðin notuð til stuðnings.
Námsval
Niðurstöður í þessum fyrsta hluta byggjast
á svörum 185 þátttakenda, 46 kvenna og
139 karla. Þegar skoðað var hvaða ástæður
hefðu legið að baki ákvörðun um nám á
sviði raunvísinda kom fram að þar skipti
miklu máli áhugi á raungreinum, fjöl-
breytt störf og starfsöryggi að námi loknu,
framfarir í vísindum og tækni, tækifæri
til að leggja eitthvað af mörkum til sam-
félagsins og að störf á þessu sviði njóta
virðingar í samfélaginu. Ekki kom fram
munur á svörum kvenna og karla. Síðan
var spurt hvort nemendur hefðu fengið
ráðgjöf eða aðstoð við námsval og þá frá
hverjum. Nemendur virðast almennt ekki
leita ráðgjafar eða aðstoðar þegar kemur
að því að velja nám en tæplega þriðjungur
svarar því játandi að hafa fengið aðstoð
eða ráðgjöf. Fleiri konur fá ráðgjöf og að-
stoð frá foreldrum (47%) og vinum (42%)
en karlar (22% og 27%). Þá nefna hlutfalls-
lega fleiri konur (39%) að fyrirmynd hafi
verið þeim hvatning til að velja nám á
sviði raunvísinda en karlar (28%). Nánar
var kannað hvort nemendur hefðu fengið
hvatningu til að velja nám í raunvísindum
(sjá 1. mynd) og þá kom kynjamunur skýr-
ar í ljós. Ef spurningar um hvatningu frá
ólíkum aðilum eru skoðaðar saman kemur
fram munur á svörum karla og kvenna,
en konur fá frekar hvatningu en karlar
(t(184)= -2,5, p < 0,01). Þegar skoðaðar eru
einstakar staðhæfingar fá konur frekar
hvatningu frá náms- og starfsráðgjafa
( t(184)=2,05, p < 0,05), foreldrum (t(184)=3,
p<0,01) og skyldmennum (t(184)=2,37,
p<0,05) en karlar.
Þátttakendur voru einnig beðnir að meta
viðhorf sín og upplifun á stærðfræði þegar
þeir stunduðu nám í framhaldsskóla, sjá 2.
mynd. Nemendum finnst sér almennt hafa
gengið vel í stærðfræði í framhaldsskóla.
Konur telja þó að sér hafi gengið betur í
stærðfræði en karlar (t(184)=3,44, p<0,01).
Nemendum fannst almennt skemmtilegt
í stærðfræði í framhaldsskóla en konum
fannst þó stærðfræðin í framhalds-
skóla hafa verið ánægjulegri en körlum
( t(184)=5,49, p<0,01). Þá segir rúmlega
helmingur nemenda að þau hafi fengið
hvatningu frá kennara. Konur segja frekar
en karlar að þær hafi fengið hvatningu frá
kennara í stærðfræði (t(184)=2,77, p<0,01).