Peningamál - 01.11.2002, Page 90

stjórn heldur að minnsta kosti mánaðarlega fundi
með nokkrum yfirmönnum bankans til að leggja mat
á framvindu efnahagsmála, horfur og það hvort
stefnan í peningamálum samrýmist markmiðinu eða
ekki. Þá sendir bankinn frá sér fréttatilkynningu í
hvert skipti sem vöxtum er breytt, sem inniheldur
rökstuðning fyrir ákvörðuninni.
Starf Seðlabankans á þessu sviði er auðvitað enn
í þróun. Þannig vinnur bankinn að því að efla starf-
semi sína á sviði yfirvöku efnahagsmála, spágerðar
og mats á væntingum aðila hagkerfisins. Í nokkrum
atriðum víkja þær reglur sem bankinn starfar eftir frá
því sem margir hagfræðingar telja vera „besta
praxís“. Dæmi um þetta er að Seðlabanki Íslands er
eini seðlabankinn sem uppfyllir öll skilyrði til að
teljast hafa verðbólgumarkmið, en hefur ekki opin-
berlega tilkynnta vaxtaákvörðunarfundi.18 Bankinn
taldi óvarlegt að hafa slíka fundi meðan verið var að
stíga fyrstu skrefin í nýju kerfi, en hefur jafnframt
lýst því yfir að hann telji það koma til greina í
framtíðinni þegar núverandi skipan hefur öðlast
traustari sess. Rökin fyrir því að hafa ekki slíka fundi
eru meðal annars þau að hugsanlegt er að þeir skapi
óróa á mörkuðum um það leyti sem þeir eru haldnir.
Rökin fyrir því að hafa slíka fundi eru hins vegar
nokkur. Í fyrsta lagi gerir það Seðlabankanum kleift
að útskýra betur en ella þegar hann tekur ákvarðanir
um að halda vöxtum óbreyttum, en nú eru aðeins
sendar út fréttatilkynningar þegar hann breytir
vöxtum. Í öðru lagi losar það Seðlabankann undan
stöðugri og ótímasettri umræðu um hvort hann ætli
nú ekki að fara að breyta vöxtum, því að hann getur
einfaldlega vísað til þess hvenær næsti fundur sé. Í
þriðja lagi stuðlar það að meira gagnsæi peninga-
stefnunnar þar sem markaðsaðilar vita allir sem einn
hvenær þeir eiga að meta líklegar aðgerðir Seðla-
bankans.
Góðir málstofugestir!
Seðlabankastarfsemi hefur tekið mikilli þróun á
undanförnum árum og áratugum. Sú þróun mun
halda áfram. Seðlabanki Íslands hefur sem betur fer
orðið fyrir miklum áhrifum af fræðilegri framþróun
og alþjóðlegri þróun. Hann á því örugglega eftir að
þróast og breytast áfram.
Heimildir
Blinder, Alan S., (1998), Central Banking in Theory and Practice,
MIT Press.
Buiter, Willem H., (1999), „Alice in Euroland“, Journal of
Common Market Studies 37, No. 2, bls. 181-209.
Cukierman, Alex, (1992), Central Bank Strategy, Credibility, and
Independence: Theory and Evidence, MIT Press.
Goodhart, Charles, (1988), The Evolution of Central Banks, MIT
Press.
Lombardelli, Clare, og James Talbot (2002), „Committees versus
individuals: an experimental analysis of monetary policy decision-
making“, Bank of England Quarterly Bulletin, haust 2002, Bank
of England.
Schmidt-Hebbel, Klaus, og Matías Tapia (2002), „Monetary poli-
cy implementation and results in twenty inflation-targeting coun-
tries“, Central Bank of Chile Working Papers, nr. 166.
Seðlabanki Íslands (2002), „Starfsreglur um undirbúning, rök-
stuðning og kynningu ákvarðana í peningamálum“, Peningamál
2002/1, bls. 30-32.
Þórarinn G. Pétursson (2000a), „Gengis- eða verðbólgumarkmið
við stjórn peningamála“, Peningamál 2000/1, bls. 32-40.
Þórarinn G. Pétursson (2000b), „Nýjar áherslur í starfsemi seðla-
banka: Aukið sjálfstæði, gagnsæi og reikningsskil gerða“,
Peningamál 2000/4, bls. 45-57.
Þórarinn G. Pétursson (2001), „Miðlunarferli peningastefnunnar“,
Peningamál 2001/4, bls. 59-74.
PENINGAMÁL 2002/4 89
18. Sjá t.d. Schmidt-Hebbel og Tapia (2002).