Glóðafeykir - 01.04.1984, Blaðsíða 14

14
GLÓÐAFEYKIR
styðjum hverjir annan;
plöntum, vökvum rein við rein,
ræktin skapar framann.
Hvað má höndin ein og ein?
Allir leggi saman.
(M.J.)
3. verðlaun
Guðrún Halldóra Björnsdóttir
Árið 1882 var hart í ári, öll verslun var í höndum misjafnra
kaupmanna sem margir hugsuðu um það eitt að hagnast sem mest á
viðskiptavinunum, með öðrum orðum að selja sína vöru á sem hæstu
verði en gefa sem minnst fyrir afurðir landsmanna og voru þess jafnvel
dæmi að verðið væri ekki það sama, hver sem átti í hlut.
Til að breyta þessum verslunarháttum urðu kaupfélögin til. Þau
voru upphaflega stofnuð til að vera stoð almennings í lífsbaráttunni.
Þau áttu að brjóta niður viðskiptahlekki og finna sannvirði í
viðskiptum og virkja mátt hinna mörgu til að bæta hag félagsmanna
og annarra sem af þessu starfi kaupfélaganna gætu notið góðs. Og enn
í dag starfa kaupfélögin á þessum grundvelli. Þau annast enn sem fyrr
viðskipti og verslun og auk þess margskonar vinnslu og sölu afurða og
hafa með höndum margskonar þjónustu í þágu félagsmanna. Þau eru
því í mörgum byggðarlögum stór þáttur í atvinnulífinu, til dæmis hér á
Sauðárkróki rekur kaupfélagið mörg fyrirtæki sem veita atvinnu og
stuðla þar með að betri hag bæjabúa og einnig bæjarins í heild, til
dæmis er hér sláturhús, kjötvinnsla, sængurgerð, verkstæði ýmiskonar
auk allrar verlsunar sem þar rekur víðsvegar um bæinn. Einnig í
sveitum koma kaupfélögin við sögu, þar leggja bændur inn afurðir
sínar og þar fá þeir sínar rekstrarvörur, einnig hafa kaupfélögin verið
bændum'hjálpleg með aðstoð við að fjármagna ýmsar framkvæmdir á
jörðum sínum svo segja má að fáir eða jafnvel engir hafa stuðlað jafn