Gerðir kirkjuþings - 2009, Side 70
70
Lög, reglur og aðrar réttarheimildir
• Lög um staðfesta samvist nr. 87/1996 með síðari breytingum
• Tónlistarstefna þjóðkirkjunnar, 2004
• Fjölskyldustefna kirkjunnar, 2006
XI. Útför
Útförin
Útför er guðsþjónusta þar sem aðstandendur í samfélagi hins kristna safnaðar kveðja
hinn látna og fela hann miskunn Guðs á hendur. Útförin tjáir sorg og söknuð þeirra
sem eftir lifa og er játning hinnar lifandi vonar fyrir upprisu Jesú Krists frá dauðum.
Kirkjan játar og trúir að Jesús Kristur hafi með dauða sínum borið synd og dauða
jarðarbarna og með upprisu sinni sigrað dauðann og opnað veginn til eilífs lífs. Útför
tjáir í senn alvöru dauðans og sorgarinnar og birtu upprisuvonarinnar. Hún er einnig
áminning til þeirra sem eftir lifa um að gefa gaum að dýrmæti lífsins og fallvaltleik.
Í lífi sérhvers manns og í fagnaðarerindi krossins má sjá hve dauði og líf, ljós og
myrkur, takast á. Þetta setur svipmót sitt á útförina en sorgin og dauðinn fá nýjan svip
þegar það er borið uppi af ómi upprisunnar og hins himneska lofsöngs.
Moldin sem ausið er á kistuna er tákn þess að við erum af moldu runnin og til moldar
stefnt, eins og allt sem lifir, en er ætlað að rísa upp, eins og hveitikornið. Signt er yfir
kistu sem fyrirbæn og til áminningar þess að hinn krossfesti og upprisni frelsari hefur
sigrað dauðann fyrir oss, náð hans og friður umvefur okkur í lífi og í dauða.
Athöfnin
1. Útför felur í sér ritningarlestur, vitnisburð um fagnaðarerindi upprisunnar,
fyrirbæn og moldun, þar sem líkkistan er ausin moldu þrisvar með þeim
orðum sem Handbók kirkjunnar mælir fyrir um við þá athöfn.
2. Varðandi útfararathöfn skal leitast við að uppfylla óskir hins látna og/eða
aðstandenda, enda séu þær í samræmi við reglur og venjur þjóðkirkjunnar.
3. Í kirkju skal kista snúa þannig að ásjóna hins látna horfi við altari.
4. Prestur sem annast útförina ber ábyrgð á því að tónlist og annað sem fram fer
við athöfnina samrýmist tilefninu og helgi stundarinnar.
5. Heimilt er að molda í kirkju, en molda skal við gröf þegar þess er kostur.
6. Óheimilt er að nota annað en mold við moldun (svo sem blóm).
7. Hringja má klukku þegar lík er borið til kirkju. Hringt skal klukku fyrir útför
og eins þegar borið er út úr kirkju. Hringt skal klukku þegar lík er borið til
grafar í kirkjugarði verði því viðkomið.
8. Prestur annast útför. Prestur sem ekki er í þjónustu getur annast útför á ábyrgð
sóknarprests sem sér til þess að athöfnin sé skráð í kirkjubækur.
9. Kistulagningu og húskveðju getur djákni eða leikmaður annast.
10. Að jafnaði skal prestur eða djákni annast jarðsetningu duftkers. Ætíð ber að
tilkynna jarðsetninguna viðkomandi sóknarpresti sem sér um að skráð sé í
legstaðaskrá.
Lög, reglur og aðrar réttarheimildir
• Kristniréttur Árna biskups Þorlákssonar, 1275
• Kirkjuordinatia Kristjáns IV, 1607 (kirkjuskipan Kristjáns fjórða hinni norsku frá
1607, löggilt hér á landi 1629)
• Handbók kirkjunnar, 1981
• Lög um kirkjugarða, greftrun og líkbrennslu, nr. 36/1993
• Reglugerð um kirkjugarða, 1934
• Reglugerð um dreifingu ösku utan kirkjugarðs, 2003
• Reglugerð um kistu, duftker og líkbrennslu, 2005
• Reglugerð um útfararþjónustu, 2006