Morgunblaðið - 18.08.2016, Blaðsíða 43

FRÉTTIR 43Erlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. ÁGÚST 2016
sund dómstólaleiðanna vera að
lokast fyrir ættingjunum. Á fyrri
dómsstigum var það niðurstaða
dómara að ekki væri mögulegt að
fullyrða afdráttarlaust um orsakir
og kringumstæður sjóslyssins. Ætt-
ingjarnir hafa alla tíð verið gall-
harðir á því að enskur kafbátur hafi
fyrir slysni flækst í trollið og dregið
Bugaled Breizh niður á hafsbotn.
Sjónum beint að Turbulent
Margt þykir styðja það að enski
kafbáturinn Turbulent hafi átt hlut
að máli en borið hefur verið við lög-
um um hernaðarlega leynd þegar
reynt hefur verið að fá útskýringar
og upplýsingar um ferðir hans í
Ermarsundi daginn sem togbátur-
inn hvarf. Sérfræðingar sem að
rannsóknunum stóðu sögðu allt
benda til að Turbulent hefði verið í
höfn í breskri flotastöð er togbátur-
inn hvarf. Það var og niðurstaða at-
hugunar saksóknarans Anne
Kayanakis í bænum Quimper á
Bretaníuskaga í Frakklandi 2007.
Sagði hún leiðarbækur þriggja
breskra kafbáta og yfirlýsingar
skipherra þeirra sýna að þeir hefðu
ýmist verið í höfn eða fjarri slys-
staðnum þegar Bugaled Breizh
sökk. Þá þykir það liggja fyrir að
hollenski kafbáturinn Dolfijn hafi þá
verið 12 sjómílur frá slysstaðnum.
Sökk á augabragði
„Það er útilokað að bátur sökkvi á
37 sekúndum vegna leka, það er á
tæru,“ segir fyrrnefndur Launay.
Ættingjar skipverjanna líta nú til
þess að vísa málinu til Mannrétt-
indadómstóls Evrópu í þeirri von að
geta enn haldið frönskum yfirvöld-
um við efnið og knúið fram skýr-
ingar á slysinu.
Dominique Tricaud, lögmaður
sona vélstjóra togbátsins franska,
var öllu opinskárri er rétturinn í
Rennes kvað upp dóm sinn í júnílok
í sumar. Hefur hann gagnrýnt
ítrekuð sjópróf fyrir að hafa ekki
kafað nógu djúpt í málið. Jafnframt
hefur hann sagt rannsóknardómara
ekki hafa uppfyllt hlutleysisskyldur
sínar í málinu.
„Í dag verðum við vitni að enn
einni tilraun franskra yfirvalda að
koma í veg fyrir að ættingjar skip-
verjanna á Bugaled Breizh fái vitað
með hvaða hætti þeir hurfu í hafið
og drukknuðu. Þeim sem halda að
Bretónar gefist upp í þessu máli
skjátlast stórum. Við erum bjart-
sýnismenn og teljum að við munum
um síðir komast að sannleikanum,“
sagði Tricaud.
Sjópróf í Englandi
Samhliða málaferlum í Frakk-
landi hafa útgerð Bugaled Breizh og
afkomendur skipverjanna knúið á
um opinbera rannsókn á hvarfi tog-
bátsins í Bretlandi. Í síðasta mánuði
fór fjórða vitnaleiðslulotan fram í
bænum Truro á Cornwallskaga og
stendur enn. Hófst þessi rannsókn
árið 2009 og stendur enn. Hafa
vitnaleiðslur staðið yfir síðustu vik-
ur undir stjórn dómara sem settur
var yfir rannsóknina. Launay, lög-
maður ættingja skipverjanna, segist
hafa á tilfinningunni að þar verði sá
tími tekinn í rannsóknina sem þörf
verður fyrir og engin pressa á að
klára hana innan tiltekins frests.
„Maður hefur á tilfinningunni að
sannleikurinn muni koma þarna í
ljós.“ Reiknað er með að rannsókn-
inni í Bretlandi ljúki ekki fyrr en á
næsta ári.
Hægt var að fá sjópróf haldin í
Bretlandi, þar sem lík skipverjanna
náðust á land á Cornwall-skaga,
eftir að togbátnum var lyft af hafs-
botni. Nafn togarans, Bugaled
Breizh, sem var 23 metra langur,
mætti þýða sem „Bretaníubarn“.
Nær engu nær um orsakirnar
Í nýliðnum júnímánuði batt
Hæstiréttur Frakklands enda á síð-
ustu réttarrannsókn á togarahvarf-
inu, rúmum 12 árum eftir slysið.
Eins og á fyrri dómsstigum sagði
hæstiréttur að engin gögn hefðu
komið fram er stutt gætu kenn-
inguna um að Bugaled Breizh hefði
verið dreginn í kaf. Ekki hefði held-
ur verið um fiskveiðióhapp að ræða
Með niðurstöðu sinni tók rétturinn
undir með áfrýjunarréttinum í
Rennes sem dæmdi á sama veg í
maí 2015. Staðfesti rétturinn í
Rennes þá ákvörðun dómstóls í
borginni Nantes árið 2014 að vísa
frá dómi máli vegna rannsóknar á
hugsanlegri aðild bandarísks kaf-
báts að hvarfi togbátsins. Hófst sú
rannsókn 2010, eins og fyrr greinir,
en ekki tókst í henni að leiða í ljós
hvort né hvaða bandaríski kafbátur
hefði verið á veiðislóð Bugaled
Breizh er hann fórst.
Baráttusamtök sem haldið hafa
málinu á lofti, SOS Bugaled Breizh,
birtu viðbrögð sín við dómi hæsta-
réttar á heimasíðu sinni á netinu.
Þar sagði að dómurinn stæðist ekki
væru staðreyndir málsins skoðaðar
ofan í kjölinn. Öll réttarhöldin, allar
rannsóknirnar, þykja litlu sem engu
hafa skilað um orsakir örlaga tog-
bátsins franska. Hið eina sem
öruggt þykir er að málinu verði
áfram haldið á lofti og fundnar nýj-
ar leiðir til að halda rannsakendum
og sérfræðingum í sjóslysum upp-
teknum næstu misserin ef ekki árin.
Kviðdómsrannsóknin í Truro í
Cornwall muni meðal annars halda
málinu á lofti. Spurning er hvort
dómendum tekst að fá hernaðar-
yfirvöld, þar á meðal frönsk, til að
leggja spilin á borðið um kafbáta-
ferðir sínar á þeim slóðum sem
Bugaled Breizh var að toga eftir
fisk er hann sökk. Hingað til hafa
þau varist svara með því að bera
fyrir sig að ferðir bátanna séu hern-
aðarleyndarmál. Önnur spurning er
hvort þeim sé stætt á þeirri afstöðu
rúmlega 12 árum eftir slysið.
agas@mbl.isTogbátur Bugaled Breizh var 23 metra langur togbátur.
6 vikna námskeið
fyrir konur og karla
Hefst 29. ágúst
Hreyfing & vellíðan
Hreyfing og vellíðan er nýtt æfingakerfi sem er
sérhannað fyrir eldri gesti okkar, fólk á besta aldri
sem vill viðhalda og jafnvel auka lífsgæði sín með
aldrinum og halda sér í góðu formi þó aldurinn
færist yfir.
Æfingakerfið er hannað af Söndru Árnadóttur
sjúkraþjálfara og er vandlega hugað að því að við
erum ekki alltaf tvítug. Æfingarnar taka mið af
þörfum hópsins og miða að því að bæta þrek, þol,
hreyfifærni, liðleika og jafnvægi og umfram allt
auka vellíðan og bæta heilsu.
Nánari upplýsingar og skráning á hreyfing.is
Álfheimar 74 - 104 Reykjavík - S: 414-4000 - www.hreyfing.is