Skírnir - 01.04.2017, Blaðsíða 216

Fylgi Sjálfstæðisflokksins steig hratt upp á við síðasta hálfa
mánuðinn fyrir kosningar og fór upp í 29% á kjördegi sem er sögu-
lega lágt, en samt mesta fylgi frá því í ársbyrjun 2013 miðað við
þjóðarpúls Gallup. Sjálfstæðisflokkurinn var stærsti flokkurinn í
öllum kjördæmum og fékk 21 þingmann kjörinn, meira en tvöfalt
fleiri en næstu flokkar.
Þrátt fyrir óvinsældir ríkisstjórnarinnar sem hafði hrökklast frá
völdum og aðildar formanns flokksins að viðskiptum gegnum skatta-
skjól á Seychelles-eyjum, sem fjallað var um í Panamaskjölunum og
leiddu til þess að kosningunum var flýtt, sat Framsóknarflokkurinn
einn uppi með Panamahattinn á meðan Sjálfstæðisflokkurinn fékk að
njóta góðrar stöðu og bjartara útlits í efnahagsmálunum. Flokkurinn
dró einnig til sín atkvæði þeirra sem óttuðust stjórn leidda af Pírötum
en á þann ótta spiluðu Sjálfstæðismenn markvisst í aðdraganda kosn-
inganna.
Runninn var upp sá tími sem Ólafur Ragnar Grímsson hafði séð
fyrir í apríl þegar hann kallaði fjölmiðla landsins til sín síðla dags til
að boða sitt sjötta framboð til embættis forseta Íslands — að
„myndun nýrrar ríkisstjórnar gæti reynst erfið og flókin og sambúð
þings og þjóðar yrði áfram þrungin spennu“. Nauðsyn væri að ein-
hvers staðar væri til staðar reynsla og kjölfesta þegar þau verkefni
færu í hönd („Ólafur Ragnar býður sig fram“ 2016).
Ekki var nóg með að reikningsdæmið væri snúið. Það yrði ærið
verk að finna samstarf flokka sem næðu samanlagt a.m.k. 32 þing-
mönnum, gætu fundið málefnalega samstöðu og liði vel að vinna
saman. Á stjórnmálasviðinu var heldur ekki mikil reynsla af því að
mynda ríkisstjórn. 30 ár voru liðin síðan kosningar skópu svo snúna
stöðu.
Ekki sat nema einn alþingismaður á þingi sem hafði reynslu frá
þeim tíma sem stjórnarmyndunarumboð gekk flokka á milli og
fleiri en tvo flokka þurfti til að mynda stjórn, starfsaldursforsetinn
Steingrímur J. Sigfússon. Aðeins tveir formenn stjórnmálaflokk-
anna höfðu áður komið að stjórnarmyndunarviðræðum, Bjarni
Benediktsson og Katrín Jakobsdóttir sem varaformaður VG árið
2009. Þrír stjórnmálaflokkar á þingi höfðu aldrei tekið þátt í við -
216 kristján guy burgess skírnir
Skírnir vor 2017.qxp_Layout 1 31.3.2017 13:24 Page 216