Saga - 2006, Page 225

legg ur Mar grét mikla áherslu á tengsl in vi› klass íska mælsku hef› og fyr ir -
mynd ir. Hún fjall ar líka um íhug un ar rit Hall gríms í óbundnu máli út frá
mælsku fræ› um (16. kafli) og ger ir fró› lega grein fyr ir lof kvæ› um sem ort
voru um Pass íu sálma skáld i› (18. kafli).
Einn af mörg um kost um rits ins er a› fla› hvet ur til um ræ›na um skáld -
skap 17. ald ar. Mar grét spyr áleit inna spurn inga um vi› horf okk ar til
skáld skap ar og hvern ig sé best a› nálg ast bók mennt ir frá fyrri tí›. fia› er
eins kon ar lei› ar stef í rit inu a› nú tíma menn geti ekki skil i› skáld skap
barokks ins nema me› flví a› setja sig inn í hug ar heim fleirr ar tí› ar manna
og gagnó lík vi› horf fleirra til skáld skap ar. Ví›a er vik i› a› flví a› vænt ing -
ar nú tímales enda um frum leika og per sónu lega tján ingu skálds ins eigi ekki
vi› um barokk bók mennt ir held ur séum vi› flar und ir áhrif um frá róm an t -
ík inni og ein stak lings hyggju henn ar. Mar grét tal ar um „nau› syn fless a›
fleir sem rann saka og túlka bók mennt ir sautj ándu ald ar láti róm an tíska
tím[a]bil i› í bók mennta sög unni ekki villa sér s‡n“ (bls. 405). fietta er vissu -
lega flörf ábend ing en hún get ur um lei› ‡tt und ir ákve›na fram and gerv -
ingu barokks ins. Les end ur fá hva› eft ir ann a› a› heyra a› barokk skáld hafi
far i› eft ir ákve›n um regl um um fram setn ingu og inn tak skáld skap ar ins og
lít i› hafi ver i› lagt upp úr flví a› koma me› eitt hva› frá eig in brjósti. En
ástæ›a fless a› vi› les um enn flá skáld skap Hall gríms er fló kannski einmitt
sú a› hann er í ákve›n um skiln ingi fla› sem róm an tíker arn ir köll u›u
„frum legt“ skáld. Sam tíma menn Hall gríms kunnu líka a› meta fla› sem
vi› köll um frum leika en fleir köll u›u fla› ö›r um nöfn um, m.a. in ventio, fl.e.
upp hugs un efn is at ri›a í kvæ›i. Hva› sem lí› ur öll um regl um og venj um
set ur hann mark sitt á allt sem frá hon um fer. fia› má út sk‡ra list ræna
spennu í skáld skap Hall gríms me› hug tök um eins og barokki, a› barokk -
list bygg ist á mark vissri notk un and stæ›na og öfga og ann ars slíks, en svo
má líka halda flví fram a› Hall grím ur sé hreint ekki eins reglu fast ur og af
er lát i›. fia› flarf ekki ann a› en líta á brag fræ›i Pass íu sálmanna til a› sjá
hvern ig óm strítt og spennu flrung i› rím, hrynj andi og ljó› stafa setn ing setja
lest ur inn oft í upp nám. fia› eru einmitt hin per sónu legu efn is tök og ein -
staka or› snilld sem ein kenna bestu kvæ›i Hall gríms. Hann tal ar beint til
okk ar og vi› hríf umst af skáld skap hans fló a› vi› vit um kannski ekki öll
‡kja mik i› um flær list rænu e›a trú ar legu for send ur sem liggja skáld skap
hans til grund vall ar.
Ég er í sjálfu sér ekki ósam mála flví a› s‡n manna á bók mennt ir 17. ald -
ar hafi a› mörgu leyti ver i› of róm an tísk. fiar held ég a› Mar grét hafi mik -
i› til síns máls. En fla› er hægt a› ver›a svo „and róm an tísk ur“ í af stö›u
sinni a› manni fari a› sjást yfir flann skap andi leik og tján ingu sem er flrátt
fyr ir allt a› finna í kve› skap ald ar inn ar. Lest ur inn fer flá eink um a› bein -
ast a› flví sem vir› ist eiga sér sam svör un í vi› ur kennd um skáld skap ar -
fræ› um og vi› tekn um venj um sam tím ans. Óhef› bundn ari lestri er hafn a›
me› or› um eins og fless um: „fia› fljón ar eng um til gangi a› leita a› flví sem
ritdómar 225
Saga haust 2006 - TAFLA:Saga haust 2004 - NOTA 12.12.2006 13:41 Page 225