Saga - 2011, Page 103

nefndin frá sér tilkynningu þess efnis að frekari kynningu yrði
frestað.7
Björgólfur Thor Björgólfsson fjárfestir hafði á þessum tíma starf -
að lengi erlendis. Hann var staddur í samkvæmi í Lundúnum
snemm sumars 2002 þegar hann fyrir tilviljun hitti einn af stjórn-
endum HSBC. Tóku þeir tal saman um einkavæðingu bankanna og
í ljós kom að HSBC var enn með umboð til að selja hluti ríkisins í
Landsbanka og Búnaðarbanka.8 Þetta vakti áhuga Björgólfs Thors
og úr varð að hann, faðir hans Björgólfur Guðmundsson og Magnús
Þorsteinsson sendu bréf til framkvæmdanefndar um einkavæðingu
hinn 27. júní þetta sama ár, þar sem þeir lýstu yfir áhuga á að kaupa
að minnsta kosti þriðjungshlut ríkisins í Landsbankanum. Í kjölfarið
var ákveðið að óska eftir tilboðum í hluti ríkisins í bönkunum og
birtust auglýsingar þess efnis 10. júlí 2002. Ekki var auglýst erlend-
is að þessu sinni.
Geir H. Haarde, þáverandi fjármálaráðherra, segir að það hafi
verið keppikefli stjórnvalda að fá inn erlenda aðila og þar með erlent
fjármagn; illa hafi gengið allt þar til Björgólfsfeðgar gáfu sig fram og
buðust til að kaupa Landsbankann. Þeir höfðu yfir erlendu fjár-
magni að ráða og þess vegna var ákveðið að taka tilboð þeirra alvar-
lega.9
Að sögn Björgólfs Guðmundssonar upphófst nú pólitísk refskák
milli stjórnarflokkanna, en framsóknarmenn munu hafa sett það
sem skilyrði fyrir einkavæðingunni að fá að ráðstafa öðrum hvorum
bankanna að eigin vild.10 Hér með var því endanlega horfið frá
stefnumörkuninni um sölu í dreifðri eignaraðild, en Davíð Oddsson
hafði áður talið að kjölfestufjárfestir ætti ekki að eiga meira en fimm
til átta prósenta hlut í banka.11
sagan af einkavæðingu búnaðarbankans 103
7 Einkavæðing 1999–2003. Skýrsla framkvæmdanefndar um einkavæðing, maí 2003,
bls. 29.
8 Viðtal. Höfundur við Björgólf Guðmundsson, 12. nóvember 2009.
9 Viðtal. Höfundur við Geir H. Haarde, 21. ágúst 2009.
10 Viðtal. Höfundur við fyrsta ónafngreinda heimildarmann (úr bankakerfinu).
11 Styrmir Gunnarsson, „Davíð Oddsson“, Forsætisráðherrar Íslands. Ritstj. Ólafur
Teitur Guðnason (Akureyri: Hólar 2004), bls. 466. Styrmir nefnir þar reyndar
þrjú til átta prósent og veltir því upp hvað kunni að hafa vakað fyrir Davíð:
„Í fyrsta lagi er hugsanlegt að hann [Davíð Oddsson] hafi talið mikilvægt að
fá inn í landið verulegan hluta þeirra fjármuna sem þeir [Björgólfs]feðgar
höfðu aflað með sögulegum um svifum í Rússlandi. Í öðru lagi má vera að hon-
um hafi ekki litist á blikuna í ljósi þeirra sviptinga sem á svipuðum tíma höfðu
Saga haust 2011 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 11/24/11 9:51 AM Page 103