Saga - 2011, Qupperneq 134

Fulltrúar S-hópsins nefndu oft að til stæði að franski bankinn
Société Générale kæmi að fjárfestingunni, en þegar kom að undir-
skrift reyndist hinn virti erlendi aðili vera smár þýskur einkabanki,
Hauck & Aufhäuser. Fátt bendir til þess að sá banki hafi verið raun-
verulegur eigandi bréfanna í bankanum, heldur virðist hann ein-
ungis hafa verið fjárvörsluaðili, að líkindum fyrir íslenska aðila.
Hagnaður vegna sölu bréfanna kom ekki fram í ársreikningum
bankans, eins og eðlilegt hefði verið ef um raunverulegan kaupanda
væri að ræða. Þá bendir ekkert til þess að gerð hafi verið áreiðan-
leikakönnun á þýska bankanum. Þátttaka virts erlends fjármálafyrir -
tækis hafði verið ein af þremur meginástæðum þess að S-hópurinn
var talinn hæfastur til að kaupa bankann. Engu að síður fékk þýski
bankinn undanþágu frá kaupsamningnum til sölu á hlut sínum og
var látið í veðri vaka að þar væri aðeins um að ræða léttvæga til-
færslu eigna innan Eglu. Innan mjög skamms tíma var eignarhlutur
þýska bankans kominn í hendur Kers og eignarhaldsfélags Ólafs
Ólafssonar.
Ríkisbankinn Landsbanki Íslands lánaði S-hópnum til kaupa á
hlutnum í bankanum, alls sjö milljarða króna, sem var næsta fá -
heyrð fjárhæð á þeim tíma. Upplýsingum um lánið var haldið
leyndum fyrir almenningi. Ljóst er að persónuleg og pólitísk tengsl
réðu för við einkavæðingu Búnaðarbankans, en viðskiptaleg sjón-
armið máttu sín minna. Margvísleg viðmið sem stjórnvöld höfðu
sett voru þverbrotin í ferlinu. S-hópurinn flutti ekkert erlent fjár-
magn inn í landið, en það var engu að síður talin ein höfuðforsenda
þess að hann var valinn fram yfir Kaldbak. Íslandsbanki var úti -
lokaður frá kaupum strax í upphafi þar sem talið var að áhugi hans
samræmdist ekki markmiðum um samkeppni. Þrátt fyrir það var
sameining Búnaðarbanka og Kaupþings heimiluð aðeins fáeinum
mánuðum eftir einkavæðingu, en fulltrúar S-hópsins og Kaupþings
höfðu samið um sameiningu löngu fyrir einkavæðingu Búnaðar -
bankans. Athygli vekur hversu skjótt sameiningin gekk fyrir sig.
Þeir sem höfðu vitneskju um þá samninga bjuggu yfir mikilsverðum
innherjaupplýsingum.
Einkavæðing Búnaðarbankans markaði upphafið að algerri upp-
skiptingu íslensks fjármálalífs í þrjár meginblokkir. Í raun var tekin
pólitísk ákvörðun um að búa til tvær fylkingar í viðskiptalífinu utan
um bankana tvo og skyldu þær í upphafi vera sem jafnastar að
stærð. Enn ein fylking hlaut óhjákvæmilega að verða til um þriðja
bankann í fyllingu tímans.
björn jón bragason134
Saga haust 2011 NOTA_Saga haust 2004 - NOTA 11/24/11 9:52 AM Page 134