Jökull


Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 1

Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 1
Jökulsárlón at Breiðamerkursandur, Vatnajökull, Iceland: 20th century changes and future outlook Helgi Björnsson, Finnur Pálsson and Sverrir Guðmundsson Science Institute, University of Iceland, Hagi, Hofsvallagata 53, IS-107 Reykjavík, Iceland Abstract — We describe ice fluxes and calving rates of the terminus of Breiðamerkurjökull, SE–Vatnajökull, since the formation of the proglacial lake Jökulsárlón in the 1930s. Breiðamerkurjökull retreated 4 km during the 20th century and the lake is now 15 km in area. Field observations in 1997 to 1999 revealed ice flow toward the lake with an average velocity of 258 m yr   . The calving rate was estimated at 582 m yr   and the calving ice flux at    m  yr   . The thermal energy required to melt the ice calving into Jökulsárlón is at present about 2500 MW, of which approximately half to two–thirds, is supplied by warm seawater flowing into the lake. An empirical relationship is derived for the calving rate as a function of the water depth at the calving front. Past ice fluxes at the terminus of Breiðamerkurjökull are simulated using theoretical models and possible future changes predicted for given mass balance scenarios. Both the ice fluxes toward the lake and the calving rates into the lake have increased rapidly during the last two decades. Model calculations suggest similar retreat rate of the calving front position for the next  70 years which would imply an average lake growth rate of 0.5 km yr   . At that rate Breiðamerkurjökull would retreat from the lake depression after  200 years and almost vanish in  400 years. INTRODUCTION The lake Jökulsárlón was created during the warm climate of the 20th century when the glacier outlet, Breiðamerkurjökull of Vatnajökull (Figure 1, Plate 1), retreated rapidly from an overdeepening which the glacier excavated during its Little Ice Age advance (Björnsson, 1979, 1996). The terminus calves into the expanding lake that obtains thermal energy from so- lar radiation and ocean tidal water flowing upstream the glacial river Jökulsá (Plate 2). The formation of the lake has had significant geomorphologic impact. Glacial sediment is now deposited in the lake instead of compensating for coastal abrasion at the mouth of the river. During the period 1904 to 1989 the coast- line receded inland by 700 m along an 8 km wide strip at the river mouth, at an average rate of 8.5 m yr   (Víkingsson, 1991; Jóhannesson, 1994, 1995; Björns- son, 1998). At this retreat rate the highway across Breiðamerkursandur will be destroyed in a few years. This is a setting for challenging practical and scientific problems and as background for further study of these problems we have assimilated available data pertain- ing the development of Jökulsárlón and Breiðamerk- urjökull. This study provides a quantitative descrip- tion of the ice fluxes and calving rates at the front of the outlet glacier during its 20th century retreat. Field measurements to estimate the various mass balance components were made in 1997 to 1999 and the data used to tune theoretical ice flow and mass bal- ance models. We use the models to reconstruct the annual mass balance components at the lake from its birth, and we compute possible near-future changes in the lake extent. In this paper we also provide es- timates of the energy components contributing to ice ablation and discuss the impact of artificially reducing the inflow of tidal seawater into the lake by damming the river outlet. JÖKULL No. 50 1
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.