Jökull


Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 65

Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 65
Real–time observations of the Laki sulfuric aerosol cloud in Europe during 1783 as documented by Professor S. P. van Swinden at Franeker, Holland Þorvaldur Þórðarson CSIRO Magmatic Ore Deposit Group, PO Box 5, Wembley, W.A. 6913, Australia  Stephen Self Department of Geology and Geophysics, SOEST University of Hawaii at Manoa, Honolulu, Hawaii 96822, USA. Abstract — The 1783-84 Laki (i.e. Skaftáreldar) eruption and the resulting Haze Famine caused the worst environmental and social–economic disasters in Iceland’s history. However, the effects of the eruption were far reached and the sulfuric aerosol cloud produced by Laki generated a persistent haze (dry fog) that hovered over large parts of the Northern Hemisphere during the summer of 1783. This extraordinary state of the atmosphere caused great public concern at the time and generated a wide–ranging interest among scholars and commoners alike. Contemporary records contain a wealth of information on the occurrence of the Laki haze in Europe and provide an invaluable insight into its immediate effects on the communities. Here we present one of the most remarkable contemporary report on the subject; an essay written in 1784 by van Swinden, a Professor at the University of Groningen in the Netherlands. This essay gives a vivid narrative of the appearance and effects of the Laki haze and was published in 1785 by Meteorological Society of Mannheim. The first part of van Swinden’s essay is allocated to his personal observations regarding the nature and appearance of the Laki haze, followed by a comprehensive synopsis on its effects on the fauna. The latter half of the essay contains a compendium of observations made on the appearance and impact of the Laki haze in Europe. Among the key characteristics of the Laki haze was its dryness and for this very reason the haze was often referred to as the “dry fog”, simply because it did not produce the moisture and dewdrops that accompany “normal fog”. INTRODUCTION Renewed interest in research on volcano–environment interactions was inspired by Benjamin Franklin’s con- jecture in 1784 that the dry fog that hung over Europe in 1783 was produced by a volcanic eruption in Ice- land (i.e. Lamb, 1970; Sigurdsson, 1982; Wood, 1984, 1992). The main emphasis of this research has been on the climatic effects of volcanic eruptions by assess- ing the potential radiative forcing induced by atmo- spheric mass loading of sulfuric aerosols (e.g. Pollock et al., 1976; Self et al., 1981; Rampino and Self, 1984; Angell and Korshover, 1985; Hoffmann, 1987; Sigurdsson, 1990; Robock, 1991, Hansen et al., 1993). However, research concerned with the im- mediate effects of volcanic pollution on our natural habitat and activities has gained momentum in recent years (e.g. Grattan and Charman, 1994; Grattan and Brayshay, 1995; Thordarson, 1995; Grattan, 1998; Ja- coby et al., 1999). Most Icelanders are familiar with the devasta- tion that was brought about by the 1783–84 Laki (i.e. Skaftáreldar) eruption on the late 18  Cen- tury communities in Iceland. The resulting Haze Famine (i.e. Móðuharðindin) is the worst environmen- tal and social-economic disaster in Iceland’s history (Finnsson, 1796; Thorarinsson, 1979; and papers in Now at Department of Geology and Geophysics, SOEST, University of Hawaii at Manoa, Honolulu, Hawaii 96822, USA. JÖKULL No. 50 65
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.