Jökull


Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 29

Jökull - 01.01.2001, Blaðsíða 29
Changes in the Gígjukvísl river channel increased to about 100 m (Figure 5) during the surge and jökulhlaup in 1991. The large surge-related fan downstream of tran- sect 2 (A in Figure 2) has a similar morphology when the 1992 and 1997 maps are compared. However, the 80 m contour line is less fan-like on the 1997 map and has a more glacier–parallel orientation (Figures 2 and 3). Several November 1996 jökulhlaup outlets extend in a line westward from transect 2 (Figure 3). Flows from these outlets modified the clearly defined shape of the 1992 fan and infilled an area immediately to the west of transect 2. Although some kettles formed fol- lowing the 1996 jökulhlaup on the lower portions of the 1991 surge fan, the bulk of the fan has survived intact. The island on transect 3 (at a distance of 400- 900 m, Figure 4) underwent major erosion during the November 1996 jökulhlaup (Figure 3), truncating a distinctive anatomising esker system. The erosion of the right bank of the main channel cuts through a por- tion of the 1991 surge–fan (fan A in Figure 2) as well as older sediments. The jökulhlaup flows also reworked the northwestern side of the island. Transect 4 This transect is located where the Gígjukvísl river runs through a large moraine constriction. The snout of Skeiðarárjökull was situated at these moraines in 1904 (map from Danish Geodetic Institute, 1:50.000, based on measurements from 1904, published in 1941). The moraine is presently ice–cored (Kaldal, 1997; Russell et al., 1999). Despite erosion of the right bank by 170 m and the left bank by 50 m, the riverbed elevation remained unchanged. Transect 4 controlled the level of the backwater lake which developed upstream. At its peak this back- water lake temporarily stored 60–120 10  m  of wa- ter (Russell and Knudsen, 1999a). As the ice–cored moraine ridges on either side of the river channel eroded, the capacity of the cross-section increased, lowering the level of the backwater lake even when the discharge was increasing. The region between transect 3 and 4 Prior to 1991 this area was the site of a lake (Fig- ure 6) which filled with sediments during the surge. In 1992 the Gígjukvísl river had a braided course in this region becoming channelised where it turns south. From there the river flows through moraines situated at the ice margin in 1904. A heavily kettled “expansion bar” downstream of the south island at transect 3 (at a distance of 1200– 2000 m, Figure 5) had a surface elevation between 66 and 68 m in 1997, whilst only 60 m in 1992. Some of the largest kettle–holes on this bar resulting from the November 1996 jökulhlaup extend through the entire bar thickness. In the centre of the Gígjukvísl channel, north of the moraine gap (transect 4), the jökulhlaup bar sur- faces have an elevation between 62 and 64 m in 1997, compared to 60 m in 1992. The 1997 channels at this location are, however, at an elevation of 60 m. This may suggest waning–stage scour to pre–jökulhlaup el- evations at this location. The western part of the Gígjukvísl catchment, west of the moraine gap, contains a southeastward– draining confluent river system, which is flowing around a series of older fluted surfaces. Comparison of the 1992 and 1997 photos reveals very little change in this area, with the same patterns of fluted surfaces being clearly visible on both photographs. The 70 m contour across this system has not changed its posi- tion between 1992 and 1997. The greatest change dur- ing this period is concentrated along the ice–marginal zone where a series of new kettled–outwash fans pro- vide evidence of ice–proximal aggradation, confined to a distance of less than 500 m from the glacier mar- gin. The extent of ice-proximal aggradation coincides with an elevation of approximately 70 m. The limited extent of jökulhlaup fans in this region could be due to a combination of both limited flow duration and lim- ited sediment availability for the western Gígjukvísl outlets. The backwater lake may have also limited the transport of jökulhlaup sediment from this section of the glacier margin. The region south of transect 4 At transect 5 the erosion of the right bank was 50 m and the erosion of the left bank was 600 m during the November 1996 jökulhlaup. The riverbed is 4 m higher in 1997 than in 1992 (Figure 5). At transect 6 the erosion of the right bank was 500 m and the JÖKULL No. 50 29
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.