Breiðfirðingur - 01.04.1957, Page 69
BREIÐFIRÐINGUR
67
úr hraungrjóti að innan. Nokkrar tóftir eldri og ógreini-
legri eru í hvamminum. Syðst í hvamminum eru tvær kvía-
tóftir hlið við hlið, byggðar úr hraungrjóti og standa á
hrauni. Stærð þeirra beggja til samans er 12.50X1.80 m.
Kvíarnar eru enn allstæðilegar. Fast við hraunbrún, innst í
í hvamminum, en kvíatóft byggð úr hraungrjóti í venju-
legri kvíabreidd. Lengdin er 10, 50 m. — Þessi tóft er
komin því að sökkva á kaf í jarðveginn, og getur verið
horfin eftir nokkra áratugi hér eftir. Þá er og inn úr þessum
sama hvammi allöng hraungjá með kvíabreidd, sem sjáan-
lega hefur verið notuð fyrir kvíær á tímabili. Þetta sel er
byggt í ágætu skjóli og hefur því haldið sér betur en ella.
Meðfram því rennur lítill lækur, sem Hraunlækur heitir.
Skammt norður frá selinu er stór ás, lyngivaxinn, sem Sel-
ás heitir. Norðvestast á Selás er mjög fornt og mikið mann-
virki, byggt að mestu úr torfi. Hefur það annað hvort verið
fjósbyrgi eða stakkagarður, þar sem selfólkið hefur hlaðið
saman heyi, er það aflaði, þegar tími vannst til frá selstörf-
um, og er það líklegra.
Frá fyrrnefndu seli liggur mjög forn, ruddur vegur, sem
Selgata heitir upp á brúnina og þvert suður í gegn um
hraunið. Mun sú vegalengd vera um 2 km. á lengd. Þegar
suður úr hrauninu kemur, tekur við allstórt afréttarland,
umgirt brunahrauni að sunnan, vestan og norðan. Þetta af-
i'éttarland heitir Nátthagi enn í dag. Sú sögn lifir enn, að
kvíaánum úr selinu hafi verið beitt á Svelgsárdal vestan
hraunsins á daginn, en í nátthagann um nætur. Austan við
nátthagann fellur áin Svelgsá niðri í ófæru hamragili, en
hún réði löndum milli jarðanna Svelsgsár og Hrísa allt fram
á 18. öld. Selgatan, sem er fær hestum, mun vera einn af
elstu vegum á landi hér og líklega eldri en Berserkjagatan
austur frá Bjarnarhöfn.
Svelgsársel efra. — Um það bil 500 metra frá Neðraseli,