Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 45

Dánarrannsóknir og morðtilraunir
stjórnin, hið ráðandi afl ljóðlistarinnar, er ekki hrifm af látum. Stjórnin
lækkar rostann í Hallgrími Helga, Stefáni Mána, Eyvindi Pétri og Stein-
ari Braga, yndislegum róttæklingum af öllum tegundum, og segir
„sussubía, krakkar, ekki þessi læti...“ og þeir sitja eftir sárir á hálfum
launum. „Hey krakkar, ég er með hugmynd, af hverju skrifið þið ekki eins
og Sigurbjörg, eða Sigtryggur ...“
Pent og fínt. Sneitt og skorið. Og kurteist.
Vandvirkni á ekki að vera eyðileggjandi afl, eins og svo oft verður
raunin. Vandvirkni snýst ekki bara um að skera niður, fækka orðum og
ritskoða burt skoðanir, heldur og að bæta við, þykkja, stækka, skýra,
breiða út hugmyndirnar útvíkkaðar og endalausar. Ég veit ekki hvort
íslensk skáld eru svona miklar smásálir, en það geislar ekki beinlínis af
ljóðum þeirra. Innhverf og einhverf, lokuð og feimin við að láta í sér
heyra („sound of like you’ve got a pair“ hrópaði liðþjálfinn í Full Metal
Jacket, og allt í einu var hvergi skáld að finna: „I bet you could suck a golf-
ball through a gardenhose.11). Skáld gegn stríði hvísla í mótstöðunni,
merkilegt nokk. Skáld eiga ekki að vera friðarsinnar, þó þau séu á móti
stríðum, skáld eiga að vera byltingasinnar (og nei, þetta er ekki stafsetn-
ingarvilla: krefst byltinga í fleirtölu). Gandhi var ekki friðarsinni, þó
hann væri mótfallinn ofbeldi. Gandhi háði glæsilegustu orrustu nútím-
ans.
Ef maður á ekki erindi upp á dekk, ef maður ætlar ekki að taka til
hendinni, þá á maður að halda sig til kojs. Halda sig til skúffs. Þegar við
hrópum „RÆS!!!“ viljum við engar mannleysur um borð. Enga geispa
uppi á dekki, þakka þér fyrir. Engin andvörp.
Annars verður einhver settur frá borði í næstu höfn.
Skyndilega pípir tölvan. Ég sest niður, set hana í fangið á mér og hristi
af mér skjávarann. Ljóðskáldið er komið á msn messenger, spjallforrit lífs-
ins. f boði Microsoft. Ljóðið á sjúkrarúminu hóstar og kveinar. Skáldið er
ekki bara annar, heldur og margur. Allir eru ljóðskáld/lesandi.
Hvaða lœti! Hvaða lœti! Hvaða píp! Útskýrðu mál þitt!
Ég hrekk upp. Þarf maður að standa við orðin tóm? Útskýra mál mitt?
„Uhh. Hérna ... ég er ekkert að trufla, er það?“
Nei, í margblessuðum bœnum, ég er í hálfri vinnu við að hangsa á kafft-
húsum. En vildirðu samt gjöra svo vel að koma þér að efninu.
Skorinorðar hugsanir, skorinorðar spurningar!
„Hvað varð þess valdandi að þú fékkst áhuga á ljóðum?“ Mér líður
eins og ég sé Gísli Marteinn að taka viðtal við einhvern sem ég hef aldrei
hitt. í skemmtiþætti, þetta sé það sem heitir í Washington „human
interest story“.
TMM 2004 • 3
43