Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 70

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 70
Júlían Meldon D’Arcy og Guðmundur Sæmundsson Háskólakennsla og rannsóknir á þessu fræðasviði hafa vaxið jafnt og þétt, einkum síðustu þrjátíu árin. Eins og fljótt má sjá af MLA-gagnagrunninum hefur stöðugur straumur skrifa um íþróttabókmenntir komið út síðan Wiley Lee Umph- lett ritstýrði greinasafni sínu um íþróttir og samtímabókmenntir árið 1975 (Umphlett 1975). Hafnabolti hefur verið sérlega vinsælt umfjöllun- arefni (t.d. Candelaria 1989, Westbrook 1996, Morris 1997, og Lauricella 1999). Snemma á 9. áratug síðustu aldar voru Samtök um íþróttabókmenntir (Sport Literature Association - SLA) stofnuð. Aðsetur þeirra nú er við Austur-Tennessee Ríkisháskólann, en þaðan skipuleggja þau árlegar ráð- stefnur víðsvegar um Bandaríkin og gefa út tvö tölublöð á ári af tímarit- inu Aethlon (upphaflega Arete). Ritið er helgað birtingu ljóða og sagna- skáldskapar með íþróttaþema, auk bókmenntarýni og bókafregna af sviði íþróttabókmennta. Síðustu tvo áratugina hefur mátt sjá fræðirit sem taka til sögu og fræðikenninga um bandarískar íþróttabókmenntir. Árið 1981 kom út verkið Playful Fictions and Fictional Players eftir Neil David Berman, safn ritgerða um hnefaleika, amerískan fótbolta, körfubolta og hafnabolta í bókmenntum. Sama ár kom út verkið Laurel and Thorn eftir Robert J. Higgs, rann- sókn á íþróttahetjum í bandarískum bókmenntum. Hann skiptir þeim í tvo meginflokka: þann Appolóníska eða „tilbúna“ og þann Díónýsíska eða „náttúrlega“ sem einnig inniheldur þann Adóníska eða „uppreisnar- gjarna“ (Higgs 1982). í síðari grein (1991) kynnti Higgs tvo flokka íþróttahetja, þann Edeníska og þann Agóníska. Lyrri flokkurinn nær til eðlislægra, saklausra hetja sem leika leikinn ánægjunnar vegna, en sá síð- ari samsvarar skipulagðri keppni og öllu sem henni fylgir. I bókinni Dreaming of Heroes (1982) skilur Michael Oriard einnig á milli tvenns konar íþróttahetja í bandarískum bókmenntum, hinnar „náttúr- legu“ og hinnar „sjálfgerðu“, sem Oriard telur hafa þróast annars vegar úr þjóðsögum 19. aldar og hins vegar úr unglingabókum fyrri hluta 20. aldar. Að síðustu hefur Christian K. Messenger (1981, 1990) leitað uppi, afmarkað, skilgreint og metið þróun hinnar bandarísku íþróttahetju í gegnum þrjú afmörkuð söguleg þrep - frá hinni fornu „helgisiðahetju" sem keppir fyrst og fremst við sjálfa sig og náttúruna, til „skólahetjunnar“ sem ástundar fagrar íþróttir, heilbrigða keppni, og gefur sig alla fyrir liðið (og þar með samfélagið), og að lokum til „vinsældahetju“ (eða andhetju) síðari hluta 20. aldar, afburðamannsins sem sækist eftir viðurkenningu og verðlaunum án þess að gefa endilega gaum að þörfum liðsins. 68 TMM 2004 ■ 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.