Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 60

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 60
Guðmundur Andri Thorsson En ég kom of seint til að kveðja hana. Hún var sloppin af hælinu fyrir fullt og allt. Þau eru farin og lífið heldur áfram. Mér finnst eins og ég hafi aldrei gert upp fortíðina. Kannski er það ekki hægt. Það er búið sem búið er. En kannski tekst mér að brjótast undan ísköldu þunglyndinu sem hreif móður mína með sér eins og snjóflóð. Kannski gefur það mér styrk að vita um lítinn dreng sem liggur frosinn undir ísnum í hjarta mínu. Kannski tekst mér að brjóta ísinn og taka þennan litla dreng í fangið og þykja vænt um hann. Hann eins og allir aðrir á það skilið að einhver taki hann í fangið. Eftir hlýlega lýsingu á trúnaðarstörfum móður sinnar sem fá þá niður- stöðu að hún hafi verið akkúratmanneskja sem vildi ekki að það væri neitt upp á sig að klaga - sem í sjálfu sér er grátbrosleg setning - þá kólnar smám saman textinn, setningar styttast og hætta að tengjast, standa stakar með greinaskil ofan og neðan við sig, verða lágværar og mjög umkomulausar uns búin er setningin um það sem búið sé: þá er allt í einu eins og sjálfið sem heldur um pennann taki á sig rögg þegar kemur að eintali sálarinnar, heitstrengingunni um að brjótast undan þunglynd- inu - og þá hlýnar aftur textinn og honum lýkur með faðmlagi. 5 Það er líka myrkur og kuldi og sorg í bók Jóns Kalmans Stefánssonar, Snarkið í stjörnunum, þar er líka einmana drengur sem unir sér við lestur á afþreyingarbókum fýrir börn - mikil guðsblessun hafa bækurnar hennar Enidar Blyton verið fyrir mörg börn á sjöunda áratugnum! - og sækir félagslegan styrk sinn í glæstar raðir tindáta. En þessi saga fer meira út um víðan völl, bæði í tíma og rúmi. Á 193 síðum leitast Jón Kalman við að segja mikla og flókna og mjög sviptingasama íjölskyldusögu. Á köflum má maður hafa sig allan við að átta sig á persónum og atvikum en Jóni tekst að halda öllu saman á furðulegan hátt með frásagnaraðferð sinni sem er persónuleg blanda af hugleiðingum, skáldskap, tilvitnunum í gömul bréf og vandlega völdum svipmyndum sem oft segja milda sögu. Bókin er byggð upp á stuttum köflum með fyrirsögnum sem gefur höf- undi færi á að fara úr einu í annað. Tvær sögur eru einkum raktar: önnur er af langafa hans og langömmu sem voru á dögum á fyrrihluta 20. aldar - saga um íslenska glæsimennið, heillandi og breyskan mann sem stundum er ríkur og stundum örsnauður, stundum í bindindi en oftar á túr, stundum tryggur og stundum ekki - og konu hans sem sýnir þessum persónugervingi hins frjálsa karlmennskuanda nýrómantíkurinnar tak- 58 TMM 2004 • 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.