Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Síða 60

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Síða 60
Guðmundur Andri Thorsson En ég kom of seint til að kveðja hana. Hún var sloppin af hælinu fyrir fullt og allt. Þau eru farin og lífið heldur áfram. Mér finnst eins og ég hafi aldrei gert upp fortíðina. Kannski er það ekki hægt. Það er búið sem búið er. En kannski tekst mér að brjótast undan ísköldu þunglyndinu sem hreif móður mína með sér eins og snjóflóð. Kannski gefur það mér styrk að vita um lítinn dreng sem liggur frosinn undir ísnum í hjarta mínu. Kannski tekst mér að brjóta ísinn og taka þennan litla dreng í fangið og þykja vænt um hann. Hann eins og allir aðrir á það skilið að einhver taki hann í fangið. Eftir hlýlega lýsingu á trúnaðarstörfum móður sinnar sem fá þá niður- stöðu að hún hafi verið akkúratmanneskja sem vildi ekki að það væri neitt upp á sig að klaga - sem í sjálfu sér er grátbrosleg setning - þá kólnar smám saman textinn, setningar styttast og hætta að tengjast, standa stakar með greinaskil ofan og neðan við sig, verða lágværar og mjög umkomulausar uns búin er setningin um það sem búið sé: þá er allt í einu eins og sjálfið sem heldur um pennann taki á sig rögg þegar kemur að eintali sálarinnar, heitstrengingunni um að brjótast undan þunglynd- inu - og þá hlýnar aftur textinn og honum lýkur með faðmlagi. 5 Það er líka myrkur og kuldi og sorg í bók Jóns Kalmans Stefánssonar, Snarkið í stjörnunum, þar er líka einmana drengur sem unir sér við lestur á afþreyingarbókum fýrir börn - mikil guðsblessun hafa bækurnar hennar Enidar Blyton verið fyrir mörg börn á sjöunda áratugnum! - og sækir félagslegan styrk sinn í glæstar raðir tindáta. En þessi saga fer meira út um víðan völl, bæði í tíma og rúmi. Á 193 síðum leitast Jón Kalman við að segja mikla og flókna og mjög sviptingasama íjölskyldusögu. Á köflum má maður hafa sig allan við að átta sig á persónum og atvikum en Jóni tekst að halda öllu saman á furðulegan hátt með frásagnaraðferð sinni sem er persónuleg blanda af hugleiðingum, skáldskap, tilvitnunum í gömul bréf og vandlega völdum svipmyndum sem oft segja milda sögu. Bókin er byggð upp á stuttum köflum með fyrirsögnum sem gefur höf- undi færi á að fara úr einu í annað. Tvær sögur eru einkum raktar: önnur er af langafa hans og langömmu sem voru á dögum á fyrrihluta 20. aldar - saga um íslenska glæsimennið, heillandi og breyskan mann sem stundum er ríkur og stundum örsnauður, stundum í bindindi en oftar á túr, stundum tryggur og stundum ekki - og konu hans sem sýnir þessum persónugervingi hins frjálsa karlmennskuanda nýrómantíkurinnar tak- 58 TMM 2004 • 3
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.