Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 126

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 126
Tónlist eins og þau kæmu úr aíturendanum á manni sem er nýbúinn að fara í þarma- speglun.“ Eins og við mátti búast olli þessi grein nokkru fjaðrafoki og fáeinum dögum síðar birtist í DV lesendabréf frá bálreiðum manni sem hafði farið á tónleikana og hrifist af þarmaspegluninni. Hann vandaði mér ekki kveðjurnar. Aðrir þökk- uðu mér hins vegar fýrir skrifin og töluðu við mig eins og ég hefði drýgt hetjudáð. Ég hefði þorað að skrifa sannleikann um ruslið sem ratar upp á tón- leikapallinn í krafti styrkja frá opinberum aðilum, tónlist sem allur þorri almennings hatar en enginn dirfist að gagnrýna vegna ótta við að vera talinn menningaróviti. Meira að segja Dr. Gunni óskaði mér til hamingju á bloggsíð- unni sinni. Og ég er aðdáandi Dr. Gunna. Tónlistargagnrýnandi og njósnari Ég held að flestir hljóti að gera sér grein fyrir að nútímatónlist af klassísku gerð- inni er ekkert sérstaklega vinsæl. Samt eru ekki öll nútímaverk leiðinleg; síður en svo. Ég var t.d. nýverið í London og brá mér á tónleika þar sem fjórir píanóleik- arar spiluðu á tvö píanó, en slíkir kvartettar voru mun algengari í gamla daga en þeir eru nú. Á tónleikum kvartettsins var nær eingöngu flutt nútímatónlist og var hún einstaklega aðgengileg. Maður heyrði venjulegar tóntegundir, áheyri- legar laglínur, hrynjandi sem var þægilega lífleg en ekki of flókin; meira að segja djass. Á eftir rabbaði ég við nokkra áheyrendur og einn þeirra sagði: „Mikið er nú gaman að heyra einu sinni nútímatónlist sem maður getur hlustað á!“ Svo sagði hann mér frá bók sem ég ætti að kynna mér og héti The Agony of Modern Music. Þar væri nútímatónlist krufin og raktar ástæður þess að samtímatónskáld væru búin að missa öll tengsl við almenning. The Agony of Modern Music er forvitnileg bók. Hún kom út á sjötta áratug síðustu aldar og er effir Henry Pleasants, tónlistargagnrýnanda sem síðar varð CIA njósnari. í bók sinni blæs Pleasants á það sem oft er sagt, að mörg ár þurfi að líða frá því að tónverk sé frumflutt og þar til sauðheimskur almenningurinn læri að meta það að verðleikum. Hann ræðst á tónskáld samtímans og ber saman hlutverk þeirra núna og í gamla daga. I dag sé ríkjandi það viðhorf að tónskáldin séu snillingar og yfir aðra hafin. Slík ofurmenni telji sig vita betur en aðrir hvers konar menning eigi erindi við almenning. Stjórnvöld styðji við bakið á þeim með styrkjum og starfslaunum með þeim afleiðingum að tónskáldin séu búin að missa öll tengsl við raunveruleikann. Ólíkt tónskáldum fyrri alda þurfi þau ekki lengur að selja list sína, nú geti þau samið tónlist sem enginn skilur án þess að fjármálin haldi fyrir þeim vöku á næturnar. Vissulega vilja tónskáld samtímans veita áheyrendum ánægju, að mati Pleas- ants. Þau eru bara ekki ánægð með að þurfa að semja það sem áheyrendur eru hrifnir af, því það er fyrir neðan virðingu alvarlegra listamanna. Vinsæl tónlist er ekki tekin alvarlega, en Pleasants bendir á að alvarleg tónlist sé ekki heldur vinsæl. Hann segir að þjóðfélagið beri þó virðingu fyrir tónskáldunum vegna 124 TMM 2004 • 3
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.