Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 59

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2004, Blaðsíða 59
Tilgangur. Komdu. Himinn. saman. Þeir fara saman í gegnum þessa bók feðgarnir, og Þráni tekst að búa til tilfinningu fyrir lífi þeirra saman í mörgu ósögðu. Samt er í sjálfu sér ekkert dregið undan: drykkjuskap föðurins er lýst án þess að dómar séu lagðir upp í hendurnar á lesanda eða einu sinni það sé alltaf skelfi- legt, enda á hann til undursamlega hluti undir áhrifum, eins og þegar hann fer með drenginn til að kaupa handa honum hjól, þótt líka geti keyrt um þverbak eins og þegar drykkjusjúklingur gerist um hríð heim- ilisvinur með tilheyrandi dropadrykkju... Af þessum þremur höfundum gefur Þráinn sér bestan tíma til að leyfa litlum og merkilegum atvikum bernskunnar að njóta sín, hann kann þá list að láta frásögnina anda, kann að láta lesandann hreiðra um sig í hæg- indum hins mjúkláta stíls og líða áfram á öldum frásagnarinnar og heyra fyrir sér þjóðkunna röddina. Þrátt fyrir allt flandrið á þeim feðgum er frásögn Þráins bundin þrengra sviði en hinna tveggja - en verður fyrir vikið á einhvern undarlegan hátt breiðari lýsing og nær að öðlast betur en hinar bækurnar samfélagslega skírskotun. Hann dvelur lengur við atvik bernskunnar og dregur eins og í leiðinni upp mynd af íslandi eftir- stríðsáranna. Hann er meira að segja ófeiminn við að lýsa dæmigerðum minningum sem heilu kynslóðirnar eiga sameiginlegar - barnakarnívali þrjúbíósins eða ráðvilltu borgarbarninu í sveit - en hið sterka sjálf drengsins sem er vitundarmiðja frásagnarinnar bjargar henni frá því að verða einskær stikkorð á ódýra nostalgíu. Við finnum fyrir þessum dreng í hverri setningu, viðkvæmni hans, klaufaskap, mislyndi, umkomuleysi og staðfestu. Þráinn skrifar yfirlætislausan og ljósan stíl og notar mikið greinaskil og bil og sögulega nútíð. Allt þetta gerir að verkum að það er rúmt um lýsingarnar, ró ríkir yfir textanum. Höfundurinn virðist skrifa eina setningu í einu og þagna á milli, liggur við að maður sjái hann klóra sér í hökunni milli setninga. Hér er dæmi nánast af handahófi - svona kveður hann móður sína undir lok bókarinnar eftir að hafa minnst föður síns: Mamma dó 1994 og hafði þá liðið sæmilega síðustu 25 árin. Hún var löngu flutt af Kleppi og komin á geðdeild í Hátúni sem var sjónarmun heimilislegri en geð- fangabúðirnar á Kleppi. Ég heimsótti hana oft og stundum var meira að segja hægt að tala hana inn á að koma í heimsókn til mín þótt hún væri stressuð yfir því að komast til baka í tæka tíð því að hún hafði meðal annars það trúnaðarstarf að útdeila sígarettum til þeirra sjúklinga á deildinni sem höfðu það fyrir afþreyingu að reykja. Hún var akkúratmanneskja og vildi ekki að það væri neitt upp á sig að klaga. Ég kom of seint morguninn sem hún dó. Hún var búin að skilja við. Ég kyssti á ennið á líkinu. Ég hafði aldrei áður séð dána manneskju. TMM 2004 • 3 57
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.