Hugur og hönd - 01.06.1996, Qupperneq 8

Sýnishom af framleiðslu ístex.
Gömul verðlaunapeysa, mismunandi litir.
og spunavélar. Þetta var mjög
mikil fjárfesting, sem fyrirtækið
réð illa við og kom þá ríkið til að-
stoðar með nýtt hlutafé í rekstur-
inn.
Árin 1969 til 1983 var stöðug
aukning í útflutningi ullarvara og
afkastageta verksmiðjunnar marg-
földuð með nýjum og fullkomnum
vélum. Á þessum árum voru
starfsmenn verksmiðjunnar um
420, þegar mest var.
Eftir 1984 fór síðan að halla und-
an fæti og salan dróst saman, sem
endaði með gjaldþroti Álafoss árið
1991.
ístex stofnað
Istex var stofnað um miðjan októ-
ber 1991 til að taka við ullarþvotta-
stöð og bandframleiðslu, sem varð
gjaldþrota skömmu áður. Það voru
fjórir fyrrverandi starfsmenn Ála-
foss, sem höfðu frumkvæðið að
því að koma starfseminni af stað
aftur. Þeir lögðu fram hlutafé og
fengu til liðs við sig erlenda við-
skiptaaðila, bændur og nokkur
kaupfélög. Hlutaféð, sem þessir
aðilar lögðu fram, var notað til að
kaupa vélar og birgðir af þrotabú-
inu. Ákveðið var að breyta nafni
fyrirtækisins, því Álafoss var
þekkt fyrir að hafa tapað miklum
fjárhæðum við gjaldþrotið. Nýja
fyrirtækið var nefnt Istex, sem er
skammstöfun á íslenskur textíliðn-
aður, en Álafossnafnið er þó enn í
eigu fyrirtækisins og notað á fram-
leiðsluvörurnar.
Istex er eina fyrirtækið á land-
inu, sem tekur á móti ull frá bænd-
um og metur hana í gæðaflokka.
Fyrirtækið hefur ullarmatsstöðvar
út um land og síðan er ullin þveg-
in í eigin þvottastöð í Hveragerði.
Nú koma um 700 tonn af hreinni
íslenskri ull til fyrirtækisins á ári.
Bestu flokkarnir eru nýttir í eigin
framleiðslu í Mosfellsbæ, þar sem
framleitt er fjölbreytt úrval af
bandi, en lakari flokkarnir eru
fluttir úr landi. Stefnt er að því að
nýta alla flokka hér á landi og nota
þá lakari í gólfteppaband.
Áhersla á handprjónaband
Aðaláhersla var lögð á sölu hand-
prjónabands og var þegar hafist
handa við útgáfu á prjónaupp-
skriftum og nýrri hönnun. Á rúm-
um fjórum árum, sem liðin eru,
hafa verið gefnar út fimm vegleg-
ar uppskriftabækur og áhuginn á
lopanum fer sívaxandi og salan
eykst stöðugt. Auk handprjóna-
bandsins er framleitt vélprjóna-
band og vefnaðarband fyrir inn-
lenda framleiðendur, Foldu og
prjónastofur. Síðan er framleitt
gólfteppaband, sem fer til útflutn-
ings.
I dag eru framleidd um 450
tonn af bandi og enn er yfirdrifið
framboð af íslenskri ull. Megin-
framleiðslan er lopi og íslenskt ull-
arband. Flíkur úr Flórubandi þola
þvott í þvottavél og er vaxandi
sala á Flóru og lopanum, en það er
eingöngu lopinn sem er fluttur út
til Kanada og Bandaríkjanna,
flestallra landa í Norður-Evrópu
og Japans. Tiltölulega lítið magn
af ull er flutt inn frá Ástralíu og
Nýja-Sjálandi, sem fer í fram-
leiðslu á mjúku ullarbandi, en með
því að framleiða Flóru og kamb-
garn úr mjúkri ull er verið að
keppa við innflutning á erlendri
framleiðslu.
Védís Jónsdóttir hefur verið
hönnuður hjá ístex frá upphafi, en
Guðríður Ásgeirsdóttir sér um að
8 Hugur og hönd 1996