Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1904, Blaðsíða 18
1901
16
Dalahérað: Kvefsótt hefur gert vart við sig á þessu ári eins og að undanfornu:
dóu 2; voru það börn, annað 5 ára, en hitt tæplega ársgamalt. í síðasta mánuði ársins
(desember) gekk hér kvef mjög almennt, en aðeins örfáir þurftu að leita læknis;
suinir fengu þó hlustarbólgu upp úr kvefinu.
Siglufiarðarhérað: Iívef var bæði í maímánuði, er þá lagðist mjög létt á menn, og
i októbermánuði, en þá var það miklum mun verra, og fylg'di því ákafur hósti, höfuð-
verkur og' aflleysi og líktist talsvert inflúenzu; þó lágu menn ekki rúmfastar, enda
bjuggu sumir nokkuð lengi að afleiðingunum.
Akureyrarhérað: Kvel' gekk hér allþungt fyrstu 3 mánuði ársins, og hefur að
líkindum mestur hluti héraðsins sýkzt, en þó leituðu til mín aðeins 1 eða 2 sjúkling-
ar þá mánuðina. Kvef þetta var engan veginn illkynjað, svo að lungnabólgu varð
tæplega vart eftir það. Sjálfur fékk ég kvef þetta um áramótin og upp úr því tals-
verða bronchitis, sem stóð fullan mánuð. Allan þann tíina var ég' meira eða minna
lasinn, þó að ég gegndi störfum mínum. Börn mín og allt heimilisfólk féklc kvilla
þennan um sama leyti. Eg jjykist vita, að flest heimili hafi haft söjuu sögu að segja,
og má af þessu sjá, að kvefsóttirnar hafa mikla þvðingu. Hraustir menn og heillr
sleppa að vísu oftast létt út úr þeim — þó leggjast oftast nokkrir í lungnabólgu, sem
sumum verður að banameini — en tæringarsjúklingum og brjóstveikum gamalmenn-
um stendur af þeim hin mesta hætta.
Síðuhérað: Ivvefsótt gengur hér á hverju ári, einkum haust og vor, en misjafn-
leg'a þung. Á jjessu ári var hún væg. 1 barn á 1. ári dó af bronchitis capillaris.
13. Kverkabólga (angina tonsillaris)
gerði meira og minna vart við sig í flestum héruðunum, en var yfirleitt væg og ekk-
ert í frásögur færandi um hana nema úr Húsavíkurhéraði. Þar er hún talin mjög
þung' í aðalskýrslu héraðslæknisins og fylgisjiikdómar tíðir. Lýsir héraðslæknirinn
henni og' fylgisóttum hennar hér á eftir:
Húsavíkurhérað: Sú farsótt, er mest hefur borið á, er ltverkabólga; lagðist hún
stundum allþungt á menn og yfirleitt miklu þyngra en venjulega gerist. Oft hafði
hún það útlit, er gefur henni nafnið angina lacunaris. Mjög oft fylgdi henni mikil
hólga utan á hálsinum, sem stundum gróf i. Stöku sinnum gekk bólgan upp á and-
litið, jafnvel upp á nef og enni. Loks fylgdi henni nokkrum sinnum liðabólga, og í
eitt skipti endocarditis acuta. Það kom fyrir, þar sem kvei-kabólga jjessi gekk, að
einstöku menn fengu einhverja af fylgifiskum hennar, ef ég mætti svo segja, svo sem
bólgu utan á hálsinum, ígerð þar, liðabólgu, án þess að þeir fengju snert af tonsill-
itis. Kverkabólgan byrjaði alltaf með hitaveiki, eins og vant er, misjafnlega mikilli,
kom það alloft fyrir, að hitaveikin minnkaði eða hvarf fljótlega, en tók sig' svo upp
aftur eftir nokkra daga, og fylgdi þá mikil bólga utan á hálsi og upp á andlit. Þegar
liðabólga fylgdi með, kom hún venjulega seint fram, þegar önnur einkenni voru að
hverfa; 16 ára gamall drengur veiktist af kverkabólgu, sem í engu var að sjá frá-
brugðin almenmi angina tonsillaris, honum skánaði bráðlega aftur, en eftir 6 daga
lagðist hann á ný með megnri kvöl og mikilli bólgu ulan á hálsinum; þessi einkenni
fóru svo smámsaman minnkandi, en 12 dög'um síðar hafði hann fengið febris
rheumatica á allháu stigi. 56 ára gömul kona fékk kverkabólgu með talsverðri bólgu