Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1904, Side 54
sinum af sér, enda verið lítt til hans fallin og oft orðið fyrir því óhappi, að sængur-
konur hennar hafi fengið febr. puerperalis. Margar yfirsetukonurnar eru orðnar
gamlar, en erfitt að vísa þeim frá nauðugum, því að et'ni þeirra flestra eru al'
skornum skanunti."
V. Slysfarir.
Af slysum, sem koinu lil kasta læknanna, er getið um 2, er leiddu lil bana. Ann-
að gerðist í Siglufjarðnrhéraði: Bandprjónn rakst á kaf í eyra á stúlku, og rann blóð
út. „Fékk hún síðan óþolandi höfuðverk, uppköst, óráð, coina, mors. eftir 3—4 daga,“
segir í aðalskýrslu læknisins þar. Hitt kom fyrir í Vestmnnnaeyjahéraði, og segir svo í
aðalskýrslu þaðan:
24. maí hrapaði 15 ára piltur nálægt 12 faðma niður í stórgrýtisurð. Hann fannst
þegar á eftir, var með lífi, en meðvitundarlaus. Var hæg'ra lærið hrotið á 2 stöðum og
vinstri fótur fyrir ofan ökla, en auk þess voru meiðsli á höfði og fleirum stöðum.
Batt ég um meiðslin svo vel sem hægt var. Hann fékk eigi meðvitund aftur, en dó 12
stundum síðar.
Getið er í skýrslum læknanna um 149 beinbrot og 32 liðhlaup. Allmargra meiðsla-
sára er getið, og voru einna alvarlegust 2 vulnera contusa capitis í Barðastrandarhér-
aði, skotsár í sama héraði og hundsbit í Reykdælahéraði, er báðum fylgdi alvarleg
blóðeitrun. Alloft komu fyrir aðskotahlutir í augum, er enginn olli skemmd til muna,
nema corpus alienum bulbi í Fáskrúðsfjarðarhéraði (hvellhettubrot), er ónýtti sjón
á auganu, og þurfti síðar að taka augað vegna byrjandi ophthalmia syinpathica í
hinu auganu. Nokkrum sinnum voru aðskotahlutir í holdi, oftast önglar. Nokkur
brunasár og kalsár komu fyrir, engin mjög stórkostleg. — Þá geta læknar um 1
sjálfsmorð, hengingu (Reykjavík) og 3 sjálfsmorðstilraunir, er mistókust: 2 menn í
Reykjavík, er drukku karbólsýru og 1 í Barðastrandarhéraði, er héraðslæknir segir
svo frá:
62 ára gamall drykkjumaður skar sig á háls vinstra megin við barkakýlið, !!
skurði hvern upp af öðrum, 2 hinir neðstu voru mjög litlir. en hinn efsti ca. 4 cm.
á lengd inn að barka. Blóðmissir var talsverður. Áður en hann slcar sig, hafði liann
drukkið — viljandi — 14 flösku af karbólvatni 2%. Maðurinn varð mjög fölur, mátt-
farinn og kaldur, púlsinn ekki finnanlegur, en hresstist þó furðu fljótt.
VI. Ýmislegt.
1. Skottulæknar.
Þeirra er getið í aðalskýrslum úr 14 héruðum; í 10 þeirra eru taldir 19 alls, en í
4 er ekki sagt, hve margir séu, en sjá má, að þar hafa verið fleiri en 1 í hverju, því að
sagt er, að þeir séu hinir sömu og undanfarið. Sumir héraðslæknanna kvarta um, að
þeir tálmi sóttvörnum. Er gott dæmi um jiað í kaflanum um taugaveiki í Skipa-