Studia Islandica - 01.06.1940, Blaðsíða 15

13
móðr var sonr þeira'*.1) Hví er þagað um goðana í
Þorskafirði? Auk þess gerist talsvert af sögum á
Vestfjörðum og við Breiðafjörð á 10. öld. Með því
skaplyndi þeirra bræðra, sem lýst er í Hrafnkötlu,
mætti ætla, að einhvers staðar örlaði á þeim í sam-
bandi við þá viðburði, sem koma fyrir í þeim sögum.
En þeir eru hvergi svo mikið sem nefndir á nafn, né
heldur neinir menn, sem af þeim sé komnir. Það und-
ur virðist hafa gerzt um þessa vestfirzku höfðingja,
að minning þeirra er hvergi varðveitt nema í sögu af
öðru landshorni.
En látum nú svo vera. Gerum ráð fyrir, að þeir
bræður hafi gleymzt á Suðurnesjum, af því að þeir
fluttu burt, en Þormóðar eins verið minnzt, sem jók
þar kyn sitt, — að þeir hafi í þetta eina sinn á æfinni
ráðizt í að taka þátt í deilum manna og fengið nóg af
því, — að þeir hafi ef til vill orðið skammlífir, ekki
átt neina afkomendur o. s. frv. Það er samt eftir ein
spurning: hvernig eignuðust þeir ríki sitt í Þorska-
firði?
Guðbrandur Vigfússon hefur fundið, að þessari
spurningu varð að svara, og hann hefur líka reynt að
gera það. Svo sem kunnugt er, nam Hallsteinn Þór-
ólfsson Mostrarskeggs Þorskafjörð. Landnáma nefnir
ekki nema einn son hans, Þorstein surt, sem staðfest-
ist sunnan Breiðafjarðar.2) En Gull-Þóris saga, sem
reyndar er hin lélegasta heimild, nefnir enn þrjú
börn Hallsteins, Þórarin, Þuríði og Grímkel, sem var
laungetinn. Hún segir, að Þórarinn hafi verið veginn,
af Grímkeli fara engar sögur, en þá er Þuríður eftir.
Hún verður hjálparhellan, því að Guðbrandi þykir
sennilegast, að hún hafi orðið kona Þjóstars og Þorsk-
1) Landn. (1925), 375. kap.
2) Það má í þessu sambandi sleppa þeim syni Hallsteins, sem
hann blótaði, að því er Gísla saga (lengri gerðin) segir og jafn-
vel má ráða af Landnámu.