Studia Islandica - 01.06.1940, Side 66

64
liefur enn þá aukizt milli þeirra, meðan Þorkell hefur
verið utan, einhleypur, áhrifanæmur og æfintýra-
gjarn, en Þorgeir setið heima, stýrt búi og ríki, orðið
gætnari og íhaldssamari við hversdagslega reynslu.
Þorkell hefur brunnið í skinninu að koma þessum
mannvitsdrangi út úr jafnvægi. Orðin ein hafa reynzt
ónóg. Þau urðu ekki nema eins og bárur við klett,
sem leystust upp í löður við rök ,eða þögn. En nú var
höggstaður á Þorgeiri, hann kenndi til í fætinum og
gat kennt meira til, ef vel var hnykkt í. Og væri
hann einu sinni kominn í geðshræringu, var ekki von-
laust að orka á tilfinningár hans, láta hann gleyma
þessari óþolandi dómgreind um stundar sakir. Það
er auðveldara að fá mann til þess að sveiflast frá
einni tilfinningu til annarar en vekja tilfinningu upp
úr þurru afskiptaleysi. Það var ekki til neins að ætla
sér að koma Þorgeiri út í aðra eins fjarstæðu og lið-
veizlu við kotkarl af Austfjörðum gegn goða hans,
háskalegum mótstöðumanni, með skynsamlegum for-
tölum. Hitt var heldur vegur, að láta hann fyrst
ganga af göflunum, verða fjúkandi, og bíða svo eftir-
kastanna. Það var áhætta, en Þorkell var fús að
reyna hana. Hann snarast inn í búðina, um leið og
Þorg.eir er vaknaður við vondan draum, og byrjar
ræðu sína. Þorgeir gerir fyrst þá skynsamlegu at-
hugasemd, að hann hafi ekki drepið son karlsins, svo
að hann þurfi ekki að hefnast á tánni á sér. En Þor-
kell lætur dæluna ganga, leikur á alla strengi hjá
bróður sínum, þangað til hann fær sitt mál fram.
Til samanburðar er svo frásagan af heimsókn
Sáms, undir lok sögunnar. Þorkell er heima, en „Þor-
geirr hafði meir svpr fyrir þeim brœðrum í þat sinni“.
Þorkell segir ekki neitt, hvað sem hann kann að hafa
hugsað. En nú er Þorgeir eins og hann á að sér, og
það er ekki nema blákalt vitið, sem að Sámi snýr.