Studia Islandica - 01.06.1940, Blaðsíða 71

69
má telja víst, að hann hafi verið kunnugur á Þing-
velli, þótt hann lýsi staðnum ekki meir, og sennilegt
þætti mér, að hann hefði sjálfur riðið þá leið til al-
þingis, sem Sámur er látinn fara í sögunni. Allar lík-
ur benda til þess, að hann hafi átt heima í grennd
við stöðvar sögunnar og helzt í Fljótsdal, enda er við
það miðað, er Hrafnkell fer til þings, hve margar
dagleiðir sé úr Fljótsdal á Þingvöll, en ekki úr
Hrafnkelsdal. Hann þekkir syðri leiðina af Aust-
fjörðum til alþingis, „rétta þingmanna leið á Síðu“,
leiðina norður um land allt í Ljósavatnsskarð, auk
leiðar Sáms um fjöllin. Ef hann hefur farið þá leið
„yfir brú“, myndi hann af Fljótsdalsheiði hafa séð
fjallið fyrir ofan Aðalból, afstöðu bæjarins og geil-
arnar, en ekki bæinn sjálfan og grundirnar niður að
ánni. En hann hefur aldrei átt neitt erindi í Hrafn-
kelsdalinn sjálfan, enda er allt, sem um staðháttu
þar er sagt í sögunni, annaðhvort rangt eða gert eftir
ágizkunum (t. d. um Grjótteigssel og umhverfi þess)
og lauslegum lýsingum annara manna. Aldur sögunn-
ar má ráða af ýmsum líkum. Hún hlýtur að vera
samin eftir lok þjóðveldisins og setningu nýrra laga.
Því gerir höfundur sér far um að skýra forn lög og
réttarfar fyrir lesöndum sínum, en fer þar hirðuleys-
islega með það, sem hann tekur ekki beint úr eldri
lögbókum. Það kynni að gefa frekari bendingu um
aldur sögunnar, að hinn víðlesni höfundur Njálu, sem
allkunnugur hefur verið um Austfirði, virðist ekki
hafa þekkt hana. Og það kæmi vel heim við stöðu
hennar í bókmenntunum, að hún væri rituð um líkt
leyti og Njála, á síðasta fjórðungi 13. aldar.
Ef nokkur tilgangur væri í sögunni, annar en
sá að semja gott skáldrit, kemur aðeins eitt atriði til
mála: að höfundi hafi verið í mun að halda því fram,
að Fljótsdælagoðorð væri eign afkomanda Hrafnkels
frá upphafi. En um höfðingjaskipun, ættir og átök