Náttúrufræðingurinn - 2020, Blaðsíða 71
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
291
Ritrýnd grein / Peer reviewed
11. mynd. Myndin sýnir hvaða atriði það eru sem landsmenn telja mikilvæg þegar þeir ferðast um víðerni.
– Elements that Icelanders consider important when they travel through Icelandic wilderness.
Það sem helst sameinar upplifun lands-
manna af þeim svæðum sem þeir þekkja
til og upplifa sem víðerni er hins vegar
kyrrð og ró, sem er í góðu samræmi við
erlendar rannsóknir.1,16,30
Niðurstöður sýna að mannvirki
draga almennt úr gildi víðernis að
mati landsmanna. Undantekning frá
þessu eru gamlar menningarminjar, svo
sem vörður, hlaðnir veggir og gamlir
gangnamannaskálar. Þetta er í sam-
ræmi við bæði innlendar og erlendar
rannsóknir sem sýna að viðhorf til
nýrra mannvirkja eru oft á tíðum nei-
kvæðari en til þeirra sem hafa sögulega
skírskotun.29,31 Ný mannvirki eru yfir-
leitt mun umfangsmeiri og því meira
áberandi í landslaginu en umfangs-
minni eldri mannvirki sem falla oft á
tíðum betur inn í landslagið. Gildi víð-
erna í hugum Íslendinga felst hins vegar
fyrst og fremst í tækifæri til að geta upp-
lifað kyrrð, ró og einveru á svæðum með
fáa og einfalda innviði. Niðurstöður
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Koma á skilvirkri stjórnun ferðamennsku / Establish an efficient control over tourism
Takmarka uppbyggingu virkjana / Limit the construction of power plants
Tilnefna víðerni sem sérstök verndarsvæði í lögum
Designate wilderness as areas for special protection by law
Takmarka uppbyggingu raflína og fjarskiptamastra
Limit the construction of power lines and transmission towers
Koma á skilvirkri beitarstjórnun / Establish an efficient grazing control
Koma á skilvirkri stjórnun búsvæða, skógræktar og veiða
Establish an efficient control over habitats, forestry and fishing
Takmarka gerð nýrra vegslóða/vega / Limit the making of new tracks
Takmarka uppbyggingu ferðaþjónustu / Limit tourism services
Færa ákveðin svæði til fyrra horfs / Rewild areas
Frekar mikilvægt / Rather important Hvorki né / Neither norAlls ekki mikilvægt / Not at all important
51,8
39,8
7,8
0,6
0
20
40
60
Þjónustusinnar
Non-purists
Hlutlausir
Neutralists
Náttúrusinnar
Moderate purists
Eindregnir náttúrusinnar
Strong-purists
H
lu
tf
al
l /
P
er
ce
nt
ag
e
(%
)
12. mynd. Greining Íslendinga í hópa eftir viðhorfi þeirra til mismunandi innviða og þjónustu og
kröfu um umhverfisgæði á víðernum. – Icelanders categorized according to the purist scale.