Þjóðmál - 01.06.2016, Blaðsíða 90

Hvað ætli gerðist ef kristið fólk myndi búa til hugtakið kristnifóbía
og notaði það svo sem rautt spjald þegar troðið er á viðkvæmum tám þeirra?
Hefði það vakið hræðslu eða hefði fólk einfaldlega skellt upp úr?
xenófóbía sem þýðir útlendingaótti. Það er
merkimiði sem fæst eru vísast mjög hrifin af
að hafa hangandi á sér. Með slíkri hugtaka-
notkun eru dregnar fram myndir af hatri,
ofsóknum, mismunun og rasisma. Þetta
hefur einmitt gerst í hinni opinberu umræðu:
Fái fólk kastað merkimiðanum ísiamófób á
eftir sér þá er það vel á veg komið að hafna í
flokknum„rasisti." Pascal Bruckner ræðir um
notkun hugtaksins íslamófób í áðurnefndri
bók sinni:„Hugtakið er snjöll uppfinning þar
sem því tekst að gera íslam að einhverju sem
er óhrekjanlegt, eitthvað sem maður getur
ekki hreyft við án þess að verða sakaður
um rasisma."6 Brucknertelur hreinlega að
við séum í dag„vitni að heimsumlykjandi
spuna varðandi meint skoðanabrot, af sömu
stærðargráðu sem átti sér stað á sínum tíma
í Sovétríkjunum þar sem manneskjur voru
sakaðar um að vera óvinir alþýðunnar."7
Ég gæti ekki verið meira sammála.
Hvað ætli gerðist ef kristið fólk myndi búa
til hugtakið kristnifóbía og notaði það svo sem
rautt spjald þegar troðið er á viðkvæmum tám
þeirra? Hefði það vakið hræðslu eða hefði
fólk einfaldlega skellt upp úr?
Ég brosti með sjálfri mér þegar ég skrifaði
síðustu setningu. Á sama tíma finn ég fyrir
þægilegri frelsistilfinningu við að finna ekki
til neins ótta ef mér dytti í hug að gefa kristin-
dómnum langt nef.
Mér finnst eitthvað rasískt við þetta allt
saman. íslam ertrúarbrögð„útlendinga."
íslam kom með innflytjendum. Eru þessir nýju
trúandi borgarar ekki jafningjar okkar? Þola
þau ekki sömu umræðu og norska skáldið
Arnulf 0verland og síðarfélagasamtökin
Heiðingjasamfélagið beittu á sínum tíma
til að manngera kirkjunnar menn í Noregi?
Er ekki verið að gera lítið úr okkar nýju
6 Pascal Bruckner: Op. cit., bls. 60.
7 Pascal Bruckner: Op. cit., bls. 63.
landsmönnum og -konum?
Breski rithöfundurinn George Orwell (1903-
1950) skrifaði af ástríðu gegn hvers kyns
alræðishyggju. Ég hef staldrað við þessi orð
hans:
Á hverjum tíma finnst rétttrúnaður, safn
hugmynda sem gengið er út frá sem vísu
að allar rétthugsandi manneskjur samþykki
án spurninga. Það er ekki beinlínis bann-
að að segja þetta eða hitt, en það samt
nokkuð sem fólk gerir ekki. Allir sem ögra
ríkjandi rétttrúnaði uppgötva að það er
þaggað niður í þeim með ótrúlega skil-
virkum hætti. Skoðun sem gengur þvert
á það sem er móðins, fær nær aldrei
sanngjarna umfjöllun í umræðunni, hvorki
í almennum fjölmiðlum né í tímaritum
lærdómsfólksins.8
Hvernig varð hugtakið íslamófóbía til?
Franska vísindakonan og rithöfundurinn
Caroline Fourest telur að hún hafi fundið
upphaf þessarar nýsköpunar. Ég varð ekki
hissa á þessu upphafi hugtaksins því það
tengist einum af Ijótustu köflum íslams sem
er kvennakúgunin. Samkvæmt Fourest þá
var þetta hugtak íslamófób fyrst notað af tals-
mönnum moska og íslamskra trúarhreyfinga
gegn femínistum á áttunda áratug síðustu
aldar. Fourest greinir frá því að hin þekkta
bandaríska kvenréttindakona og rithöfundur
Kate Millet, hafi sætt grófum svívirðingum
og meðal annars uppnefnd sem íslamófób,
þegar hún tók sér það frelsi að hvetja íranskar
konurtil að kasta slæðunum. Þetta uppnefni
breiddist síðan út á tíunda áratugnum á
Vesturlöndum eftir því sem umræðan varð
háværari í tengslum við kvennakúgun innan
íslams. Þar gilti einu hvort rætt væri almennt
8George Orwell.The Freedom of the Press -
Orwell's Proposed Preface to'Animal Farm'. Finnst
á http://orwell.ru/library/novels/Animal_Farm/
english/efp_go
88 ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2016