Þjóðmál - 01.06.2016, Blaðsíða 34
Jóhannes Kr. sveiflaði Ijósritum og krafði Sigmund Davíð svara
á stundinni um félag sem stofnað var fyrir nærri áratug og alfarið í eigu
Önnu Sigurlaugar. Eðlilega kom forsætisráðherra illa út úr viðtalinu.
Til þess var leikurinn gerður. Fyrirsát af þessu tagi tíðkast ekki í fjölmiðlum
nema í algerum undantekningatilfellum , til dæmis þegar flett er ofan
af barnaníði, vændi eða öðrum lögbrotum.
í aðförinni voru heimildir affluttar og
ósanngirni var reglan í vali á heimildamönn-
um og framsetningu og efnistökum frétta.
Fyrirsát í rádherrabústaðnum
Um miðjan mars hófst ferli sem lauk með
afsögn Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar
forsætisráðherra 5. apríl. Rás atburðanna
hófst með því að sænskur sjónvarpsmaður
fékk viðtal við forsætisráðherra á fölskum for-
sendum. Viðtalið var tekið í ráðherrabústaðn-
um viðTjarnargötu ll.mars.
Sænski sjónvarpsfréttamaðurinn Sven
Bergman útskýrði í upphafi viðtalsins að
hann vilji ræða við Sigmund Davíð almennt
um eftirmál hrunsins. Þetta kemur skýrt fram
í upptöku af undirbúningi viðtalsins sem
norska dagblaðið Aftenposten sýndi, en sá
hluti var aldrei sýndur í RÚV.
Sigmundur Davíð spurði þann sænska
um hvað viðtalið eigi að vera. Sven svaraði á
ensku að viðtalið snúist um hrunið og endur-
reisn íslands.
Fljótlega eftir að Sigmundur Davíð tók
sér sæti fyrir framan upptökuvélarnar færði
Sven talið að erlendu eignarhaldsfélagi sem
eiginkona forsætisráðherra, Anna Sigurlaug
Pálsdóttir, stofnaði áður en Sigmundur Davíð
hóf afskipti af stjórnmálum. Eignarhalds-
félagið Wintris var stofnað um föðurarf Önnu
Sigurlaugar árið 2007. Fjölmargir íslendingar
stofnuðu reikninga af þessu tagi á þessum
tíma enda héldu viðskiptabankar þessari
þjónustu að efnafólki. Anna Sigurlaug er
erfingi Toyota-umboðsins og sterkefnuð.
Sigmundur Davíð vissi ekki hvaðan á sig
stóð veðrið þegar Sven þýfgaði hann um
Wintris, sem stofnað var fyrir níu árum.
Til að gera senuna enn skrítnari kom inn í
viðtalið fyrrum starfsmaður RÚV, Jóhannes
Kr. Kristjánsson, og tók yfir stjórnina af þeim
sænska. Jóhannes Kr. var í ráðherrabústaðn-
um undir því yfirskini að vera aðstoðar-
maður Sven Bergman. Jóhannes Kr. sveiflaði
Ijósritum og krafði Sigmund Davíð svara á
stundinni um félag sem stofnað var fyrir nærri
áratug og alfarið í eigu Önnu Sigurlaugar. Eðli-
lega kom forsætisráðherra illa út úr viðtalinu.
Til þess var leikurinn gerður.
Fyrirsát af þessu tagi tíðkast ekki í
fjölmiðlum nema í algerum undantekninga-
tilfellum, til dæmis þegar flett er ofan af
barnaníði, vændi eða öðrum lögbrotum.
Síðar átti eftir að koma á daginn að Jóhannes
Kr. var í verktöku hjá RÚV við að framleiða
þennan þátt. Viðtalið við Sigmund Davíð var
fengið á fölskum forsendum og logið var til
um viðfangsefnið.
Raðfréttir til að halda málinu á „lífi"
Skjölin sem Jóhannes Kr. veifaði framan í
Sigmund Davíð í fyrirsátinni 11. mars voru
hluti svokallaðra Panama-skjala sem lekið var
til valdra fjölmiðla á Vesturlöndum. Panama-
skjölin eru upplýsingar um reikninga sem
efnafólk um víða veröld átti í gegnum lög-
fræðistofuna Mossack Fonsecka í Panama.
Jóhannes Kr. Kristjánsson hafði fengið í
gegnum félag sitt, Reykjavík Media, aðgang
að þeim hluta skjalanna sem snertu íslend-
inga. Samkomulag var á milli þeirra sem
fengu aðgang að skjölunum að engar fréttir
skyldu berast af innihaldinu fyrr en 3. apríl.
Jóhannes Kr. gerði samning við RÚV um
að þáttur um Panamaskjölin yrði sýndur í
Kastljósi sunnudaginn 3. apríl.
Fréttastofa RÚV tókað sér að halda„lífi" í
málinu frá því að viðtalið við Sigmund Davíð
32 ÞJÓÐMÁL sumarhefti 2016