Þjóðmál - 01.09.2018, Blaðsíða 52

50 ÞJÓÐMÁL Haust 2018
Hjörtur J. Guðmundsson
Fríverzlun Íslands í framtíðinni
Vart þarf að fara mjög mörgum orðum um
það hversu mikilvæg frjáls milliríkjaviðskipti
eru fyrir hagsmuni Íslands. Það er væntan­
lega flestum ljóst. Fyrir vikið hafa ríkisstjórnir
sem setið hafa hér á landi um langt árabil
lagt áherzlu á fríverzlun í stjórnarsáttmálum
sínum. Fyrir utan vinstristjórnina sem tók við
völdum árið 2009 og gerði í kjölfarið þvert á
móti misheppnaða tilraun til þess að koma
Íslandi inn í gamaldags tollabandalag.
Tollabandalög eru í eðli sínu andstæða
fríverzlunar enda snúast þau um að vernda
innlenda framleiðslu fyrir utanaðkomandi
samkeppni, það er verndarhyggju (e. pro­
tectionism), sem er þveröfugt við markmið
fríverzlunar. Fyrir vikið kemur varla á óvart að
ekki hafi verið minnzt á fríverzlun í stjórnar­
sáttmála vinstristjórnarinnar. Fyrir utan þá
staðreynd að vinstrimenn hafa ekki beinlínis
verið áköfustu stuðningsmenn frjálsra
viðskipta.
Ráðherra utanríkismála í vinstristjórninni,
Össur Skarphéðinsson, dustaði að vísu rykið
af viðræðum um fríverzlunarsamning við
Kína þegar honum varð endanlega ljóst að
ekkert yrði af inngöngu Íslands í Evrópu­
sambandið. Hann reyndi síðan að draga upp
þá mynd að samningurinn væri honum að
þakka. Staðreyndin er þó sú að með umsókn­
inni gerði Össur meira til þess að draga úr
líkunum á að samningar næðust en hitt.
Víðtækir fríverzlunarsamningar snúast ekki aðeins um vöruviðskipti eins og eldri fríverzlunar samningar heldur einnig
þjónustu viðskipti og annað sem máli skiptir í milliríkjaviðskiptum í dag. (Mynd: VB/HAG)
Milliríkjaviðskipti