Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2009, Blaðsíða 69
Minjar um sjósókn við Héraðsflóa
Mörgum spurningum ósvarað
Fornleifa- og sögurannsóknir þurfa að
koma til svo skorið verði úr um fjölda
margt sem snertir útver hérlendis. Eitt af því
er innrétting og aldur verskálanna, hvenær
þeir fyrst voru byggðir og hversu lengi í
notkun. Hverjir höfðu rétt til að nýta þá,
hver voru afgjöldin eða búðarleigan? Hvaða
toll tók hafið í mannslífum í einstökum
verstöðvum? Hvað er það í mæltu máli sem
á rót sína að rekja til úthalds á sjó? Þótt siðir
og venjur um sjósókn héldust lítt breytt um
aldir hafði hver verstöð sín sérkenni.
Aðstæður til lendingar og geymslu báta
voru ólíkar, ijarlægð á næstu mið misjöfn
og svo mætti lengi telja. Þótt landbúnaður
væri lengst af aðalatvinnuvegur þorra
bænda hafði sjósókn og sjávarfang meiri
þýðingu fyrir lífsafkomu fólks en oft hefur
verið látið að liggja. Hvortveggja björgin,
af landi og úr sjó, mun hafa ráðið úrslitum
um að þjóðin lifði af.
Heimildaskrá
Prentuð rít
Ármann Halldórsson. Mávabrík. Margrét ríka og fleira fólk.
Egilsstöðum 1992.
Ásmundur Helgason frá Bjargi. A sjó og landi. Reykjavík 1949.
Benedikt Gíslason frá Hofteigi. Islenzki bóndinn. Reykjavík
1950.
Bjöm Þorsteinsson og Guðrún Ása Grímsdóttir. Englendingar
við ísland. Saga Islands V. Ritstjóri Sigurður Líndal.
Reykjavík 1990.
Geir Stefánsson á Sleðbrjót. Kirkjan og kirkjugarðurinn á
Sleðbijót. Múlaþing 21, 1994, s. 117.
Guðmundur Jónsson frá Húsey. Að Vestan IV. Sagnaþættir og
sögur II. Akureyri 1955.
Guðný Zoéga. Minjar í landi Ketilsstaða í Hlíð, Fagradals í
Vopnafirði og Bjarnarey. Byggðasafn Skagfirðinga.
Rannsóknaskýrsla 2007/70.
Halldór Stefánsson. Austurland IV. Sjósóknarþáttur. Akureyri
1952.
Halldór Stefánsson. Vopnaíjörður. Árbók Ferðafélags íslands
1968.
Helgi Þorláksson. Sjávarbúskapur. Saga íslands VII. Reykjavík
2004.
Hjörleifur Guttormsson. Austfirðir frá Reyðarfirði til
Seyðisljarðar. Arbók Ferðafélags Islands 2005.
Hjörleifur Guttormsson. Úthérað ásamt Borgarfirði eystra,
Víkum og Loðmundarfirði. Árbók Ferðafélags íslands
2008.
íslenzkt fornbréfasafn IV. Kaupmannahöfn 1897.
Jón Halldórsson. Þáttur um Gullbjamarey. Múlaþing 27 2000, s.
55-63.
Kjartan Ólafsson. Firðir og fólk 900-1900. Árbók Ferðafélags
íslands 1999.
Landnámabók. íslenzk fomrit I. Reykjavík 1968.
Lúðvík Kristjánsson. íslenzkir sjávarhœttir 2. Reykjavík 1982.
Lúðvík Kristjánsson. Islenzkir sjávarhœttir 3. Reykjavík 1983.
Múlasýslur. Sýslu- og sóknalýsingar. Reykjavík 2000.
Oddný Sveinsdóttir Wiium. Bjarnarey á Vopnafirði. Hlín 32
1950, s. 114-119.
Oddný Sveinsdóttir Wiium. í Bjamarey. Hlín 40 1958, s. 141-
143.
Ólafur Olavius. Ferðabók II. Reykjavík 1965, s. 121.
Páll Vídalín. Deo, regi, patriæ, 151-152. Tilvitnun hjá Lúðvíki
Kristjánssyni. Islenzkir sjávarhættir 2. Reykjavík 1982, s.
376-378
Pétur Þorsteinsson. Athugasemdir við Lýsingu á norðurhluta
Múlasýslu 1745 eftir Þorstein Sigurðsson. Þýðing Indriða
Gíslasonar. Fylgirit Múlaþings 2001, s. 8 (neðanmáls).
Sigfús Sigfússon. íslenskar þjóðsögur og sagnir VI. Reykjavík
1986, s. 105-106.
Sigfús Sigfússon. íslenskar þjóðsögur og sagnir XI. Reykjavík
1993, s. 404 .
Sigurjón Bjamason. Hrikaslóð á heillandi strönd. Glettingur 12,
1996, s. 27.
Sveitir ogjarðir í Múlaþingi II. [Egilsstaðir] 1975, s. 284.
Þorsteinn Sigurðsson. Lýsing á norðurhluta Múlasýslu 1945.
Indriði Gíslason þýddi og bjó til prentunar. Fylgirit
Múlaþings 2001, s. 14.
Óprentaðar og munnlegar heimildir
Guðmundur Jónsson frá Húsey. Handskrifúð skrá. Örnefnasafn
SÁM.
Bréfabók Brynjólfs biskups Sveinssonar. Landsbókasafn,
handritadeild. Bréf 1662-1663. Um húsaskoðun á Torfu.
Uppskrifað 15. desember 1662. Lbs. 1083, 4t0, s. 464-
465.
Bréfabók Brynjólfs biskups Sveinssonar. Landsbókasafn,
handritadeild. Bréf 1663-1664. Vitnisburður um
landamerki Torfu Áskirkju eignar. Uppskrifað að
Kirkjubæ 25. ágúst 1663. Lbs 1084, 4to, s. 212-215.
Bréfabók Brynjólfs biskups Sveinssonar. Landsbókasafn. Bréf
1663-1664. Byggingarbréf Bjama Eiríkssonar á Torfu
landi Áskirkju eign, Högna Þorleifssyni útgefið. Skrifað
að Skriðu 2. júní 1653. Lbs. 1084, 4t0, s. 209-211.
Stefán Geirsson á Ketilsstöðum í Hlíð. Yfirlestur handrits og
upplýsingar símleiðis.
Fagridalur. Svör við spumingum, s. 3. Örnefnasafn SAM.
Ömefnaskrá Ketilsstaða, endurbætt. Örnefnasafn SAM.
67