Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2009, Blaðsíða 26

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2009, Blaðsíða 26
Múlaþing Mjólkurstöðin á Egilsstöðum 1963. Búið er að byggja við tvisvar. Ljósmyndari: Guðmundur R. Jóhannesson. Eig. myndar: Ljósmyndasafn Aust. eggið. í viðtali við Guttorm Metúsalemsson núverandi framleiðslustjóra M.S. á Egils- stöðum, kemur fram að þó að hann hafí ekki örugga vitneskju um það, á Þorsteinn Jónsson þáverandi kaupfélagsstjóri að hafa sagt bændum að hann skyldi byggja mjólkurbúið ef þeir kæmu með mjólkina, en þeir þurftu náttúmlega að fá búið áður en þeir gætu framleitt mjólk. Guttormur tekur fram að hugsanlega sé þetta grínsaga til skemmtunar. Þorsteinn þótti heldur aftur- haldssamur, þá vom aðrir tímar en í dag, það var ekki sjálfsagt mál að ana út í hvað sem var.3 Aðstæður voru allt öðmvísi um miðja síðustu öld. Sjálfsþurftarbúskapur var allsráðandi til sveita og ekki nein eiginleg framleiðsla var á mjólk. Ekki var nein eftirspurn utanlands frá og innlendur markaður var einnig mjög takmarkaður, nema í mesta þéttbýlinu. I mjög mörgum smærri þorpum hringinn í kringum landið byggðist atvinnulífið á landbúnaði sem var hafður með öðrum atvinnugreinum til uppfyllingar, hér austanlands voru kýr meira og minna í öllum þorpum og því augljóst að markaðurinn hér var mjög takmarkaður.4 Þó sáu menn fram á breyt- ingar þegar tímar liðu, því greinilegur vísir að auknu þéttbýli var kominn á Egils- stöðum og þegar mikil byggð á Fjörðunum. Um 1940 eru umræður um mjólkur- framleiðslu á Austurlandi komnar í fúllan gang og niðurstaða þeirra umræðna var sú að komið var upp rjómabúi og var það byggt á ámnum 1948-1950.5 Þar er núna til húsa Verkfræðistofa Austurlands og skrifstofa VG en húsnæðið sem hún er í var byggt síðar fyrir mjólkurbúð til hliðar við mjólkurbúið. í bókinni Kaupfélag Héraðsbúa: 50 ára starfssaga er fýrst minnst á einhverja tegund mjólkurvinnsu í ffásögn af aðalfúndi K.H.B. sem var haldinn á Ketilsstöðum á Völlum 15. júní 1941. Þar kemur fram að Kaupfélagið standi ágætlega og að stríðið hafi haft jákvæð áhrif á verð á afúrðum bænda. Þá hefúr þáverandi framkvæmda- stjóri máls á stofnun smjörsamlags á Fljótsdalshéraði, og átti starfsemi þess að byggjast á því að taka á móti smjöri frá viðskiptamönnum og gera það söluhæfara á innlendum markaði og bjóða upp á staðlaðri vöru, en verið gat um að ræða smjör frá hverjum einstökum bæ, eins og greinlega hafði tíðkast. Frásögnum um þessa smjör- vinnslu lýkur með því að stjóminni er falið að athuga þetta nánar.6 Ekkert er minnst frekar á þessa smjörvinnslu og virðast hugmyndir um hana ekki hafa komið til framkvæmda þó að þetta virðist hafa verið miklir framkvæmda- og umbrotatímar í sögu K.H.B. Af frá-sögnum af aðalfúndi sem var haldinn á Reyðarfirði 5. og 6. júní 1944 kemur fram að fulltrúi Eiðaþinghárdeildar, Sigurbjöm Snjólfsson hafi rætt um mjólkurvinnslu. Voru hugmyndir um smjörvinnslu á heimilum búnar að breytast í rjómabú, er myndi taka 24
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180

x

Múlaþing: byggðasögurit Austurlands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Múlaþing: byggðasögurit Austurlands
https://timarit.is/publication/1153

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.