Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.2010, Page 76

Múlaþing
þá, sem eru ung, þar á meðal er Ketill prestur.
Guðrún kona Eiríks virðist hafa haft mest ráð
á Eiðum af bömum Arna sýslumanns, átti
hálfan Eiðastól, og koma þar við sögu börn
hennar, Ragnhildur og Þorleifur, en ekkert af
börnunum mun hafa verió þess megnugt að
leysa til sín höfuð-bólið til arfaskipta. Eiríkur
prestur dó 1647, en Ketill prestur sonur hans
fékk Desjarmýri 1661 og sat þar í 10 ár, að
því er virðast má ókvæntur. Arið 1671 fékk
hann Eiða, en þá hafði Þorsteinn prestur á
Svalbarði Jónsson keypt Eiða og nú samdist
með þeim að hafa brauðaskipti, séra Katli og
séra Þorsteini, og fór Ketill í Svalbarð 1672.
I uppbót á skiptin lét svo Þorsteinn prestur
séra Ketil hafa Kristrúnu dóttur sína, rúmlega
tvítuga stúlku, og settust þau nú að Svalbarði,
séra Ketill og Kristrún. Þar sat séra Ketill í
móðuharðindunum er ódæmi skullu á sveit
hans og nærliggjandi byggðarlögum, og datt
ekki í hug að flýja af hólmi, og engin saga
fer af honum, fyrr en 1690. Þá varð hann úti
í embættisferð, og segir hvergi greinilega
frá tíðindunum, því flestir annálar þegja um
atburðinn. Hér hafði hörmulegur atburður
gerzt. Konan var fertug að aldri og bömin
orðin 11 og það elzta á 15. ári, en það yngsta
ófætt. Séra Þorsteinn faðir hennar sat þá enn á
Eiðum, og Kristrún flyzt búferlum í nágrennd
við hann, Jórvík í Hjaltastaðaþinghá. Fimm
af bömunum voru drengir og þeir voru teknir
í fóstur, og fór Jón 4 ára gamall að Garði í
Kelduhverfi, Þorsteinn til afa síns á Eiðum
og síðan í Vallanes, 3 ára, Sigurður 1 árs í
Sauðanes til séra Bessa Jónssonar og Sig-
ríðar Jóhannsdóttur þýzku á Egilsstöðum í
Vopnafirði. Magnús og Runólfur voru elztir,
og Magnús alinn upp í Vigur, hjá Magnúsi
Jónssyni, digra, er annaðist nám hans. Hér
var drengilega skotizt undir bagga, því allir
drengimir urðu prestar. Jón á Myrká, Þor-
steinn á Hrafnagili, Magnús á Desjarmýri, d.
í bólu 1708, og Runólfur á Hjaltastað, fórst
í Njarðvíkurskriðum 1712, en Kristrún lifði
til 1732. Sigríður hét ein af stúlkunum og fór
í fóstur til afa síns á Eiðum. Þar er hún 20
ára 1703. Hún bar nafn Sigríðar, móður Þor-
steins prests, Einarsdóttur frá Héðinshöfða.
Hún kemur enn við sögu. Sigurður yngstur
bræðranna gerðist fyrst aðstoðarprestur séra
Þorvaldar Stefánssonar á Hofi í Vopnafirði
1724. Þá fékk hann Skeggjastaði og kvæntist
Ingibjörgu (4 ára 1703) Jakobsdóttur prests á
Kálfafellsstað Bjamasonar, prests í Þingmúla
og skálds Gissurarsonar. Það orðspor hefúr
farið af Sigurði presti, að hann hafi verið
hagmæltur og skemmtinn. En það varð stutt
í dvöl þessara prestshjóna á Skeggjastöðum.
Sigurður andaðist 1731. Þau eru talin eiga þá
þrjá drengi. Bessa, sem ber nafn séra Bessa á
Sauðanesi, fóstra Sigurðar, Jakob, heitinn eftir
móðurföður sínum Jakobi presti á Kálfafells-
stað. Er þar með Jakob söguskrifari kominn
til sögunnar. Þriðji bróðirinn hét Runólfur
og dó á unga aldri. Eftir lát Sigurðar prests
veit enginn neitt um Ingibjörgu. Þetta er nafn
sem maður stanzar við, komið ofan af 15.
öld í ættinni og ein húsfreyja ber það nú á
hinum gömlu ættarslóðum. Móðir séra Jak-
obs á Kálfafellsstað og kona Bjarna prests
í Þingmúla, var Ingibjörg Amadóttir prests
í Vallanesi, Þorvarðarsonar, en móðir Árna
prests var Ingibjörg Árnadóttir frá Busta-
felli, Brandssonar. En hvaðan sækir Árni á
Bustafelli þetta nafn? Kona hans er Úlfheiður
Þorsteinsdóttir sýslumanns Finnbogasonar, en
móðir Úlfheiðar er Sesselja Torfadóttir sýslu-
manns í Klofa á Landi en móðir Torfa d. 1505,
er Ingibjörg Eiríksdóttir á Skarði á Landi. Hér
þrýtur mann, en maður sér samt að Ingibjörg
Eiríksdóttir er afkomandi Ragnhildar, systur
Ingibjargar Eiða-Pálsdóttur, konu Lofts ríka.
Árni bóndi sækir langt til nafngiftanna á böm
sín. Sonur hans heitir Eiríkur. Það er án efa
Eiríkur á Skarði, faðir Ingibjargar, Kráksson
gamla. Ingibjörg Jakobsdóttir sýnist hafa dáið
eigi miklu síðar en séra Sigurður. Drengirnir
fara í fóstur. Systir Ingibjargar var Margrét,
74