Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1936, Síða 50

Laugarvatnsskólinn.
Sífelt nálgumst vjer meir og meir hinn göfuga konungsþanka Spegilsins: að fá skóla eða aðrar
líkar stofnanir á sem flestar hverholur landsins, til þess að hafa eitthvað að sýna útlendingum vorum
1930 og jafnframt, ef verða mætti, að fjölga fólki í landinu. Að minsta kosti finst oss það Jónasar ár,
1928, marka gott spor í þessa átt og það ekkert aurspor. Vjer eigum þar við skóla þann eða mentastofn-
un, er vjer höfum nýbygða yfir Böðvar vorn á Laugarvatni. í tilefni af þessari stofnun hafa þrenn há-
tíðahöld farið fram — hefðu orðið miklu fleiri, ef vjer værum ekki jafn þjakaðir eftir íhaldsstjórnina
og raun er á. — Fyrst var nú reisugildið, en slíkar veislur er upp á síðkastið farið að nefna risgjöld,
síðan þær fóru að enda með sprúttsektum og öðrum hvimleiðum útgjöldum, sem menn rísa varla undir.
Þó var enginn sektaður í þetta sinn, og bendir það ekki á annað en það, að áfengið, sem austur fór,
hafi verið notað í nokkurn veginn rjettlátu hlutfalli af viðstöddum, eða enginn verið til að kjafta frá.
Svo var nú skólasetningin, eða víxlahátíðin, sem Böðvar framdi í fjarveru dómsmálaráðherra, sem
ekki treystist í stjórnarbílnum sökum drullu, þ. e. a. s. á veginum að Laugarvatni. — Þá var þriðja, er
nefndur ráðherra fór ásamt meir og minna fríðu föruneyti að Laugarvatni, til þess að sýna nemend-
um skólans svart á hvítu, hvernig sá liti út, sem þeir gætu þakkað fyrir mentandi skólavist með eftir-
fylgjandi trúlofun og hver veit hverju, eins og oft verður í slíkum skólum. í för þessari svaf föru-
neytið alt í einni flatsæng, og þótti vel á því fara. Ekkert sjerstakt kom fyrir í ferðinni, nema hvað
það kom í ljós, að eilífðarbolsar (svo nefndir til aðgreiningar frá Tímabolsum)fararinnar voru lang-
digrastir allra viðstaddra, og skopuðust þá Tímabolsarnir að því, að ekki mundu þeir altaf hafa skift
jafnt með fátæklingunum. Þessa atviks er hjer aðeins getið vegna þeirra, sem finst þetta spánný upp-
götvun, — þeir kunna að vera til, þótt ótrúlegt sje. En látum oss komast að efninu: Það er ræða Böðv-
ars, eins og hún heyrðist í útvarp Spegilsins. Auðvitað er tólið orðið mesta skrapatól, þrátt fyrir við-
gerðir margra sjerfræðinga í radíólistinni, og verðum vjer því að slá þann varnagla í lesendur vora, að
sennilega hefir ræðan verið enn þá vitlausari en hún birtist hjer:
Háttvirtu tilheyrendur, skyldir og óskyldir!
Þið verðið víst eftir atvikum að notast við mig til að lesa upp þennan ræðustúf, sem hjer verður
afsalútt að haldast, því, eins og þið munuð vita: orðin eru til alls fyrst, og ekki hefir þessi skóli kom-
ist orðalaust upp, fremur en annað. Það er nú ekki bússið, að þegar hæst á að hóa saman flokknum,
sem skólanum hefir komið upp, skuli endilega þurfa að koma mígandi rigning, svo mýrarnar hjer í
kring verða eitt endemis kviksyndi, því ef þurt er má þó slarka þær í bíl, þó þær sjeu dálítið tuðrótt-
ar. En eins og er finst mjer engin von, að hann Jónas komi hingað, enda — okkar á milli sagt — bann-
aði jeg honum alveg að hætta sjer út í þetta, en koma heldur, þegar mentamálin eru komin hjer í gang.
0g hann hafði líka nóg að dútla heima fyrir, hann, sem hefir altaf þessa reiðinnar dobíu að gera, sýknt
og heilagt, og er nú sem stendur að segja þeim fyrir í Sjómannafjelaginu, hvernig þeir eigi að setja
upp á vinnuna sína við þessa bjenkítans útgerðarnáhausa, þessar hansvítans blóðsugur, sem draga
fólkið úr sveitunum og á eyrina. Vonandi tekst honum það, eins og annað, að jafna gúlana á þessum
blóðsugum þjóðarinnar. En, svo minst sje fleiri stoða, sem renna undir þessa stofnun okkar, þá vil jeg
minnast yfirvaldsins okkar, hans Magnúsar, sem hjer er viðstaddur og rjetti að mjer hundrað krónur
í bankóseðlum, sem vísi til bókasafns skólans, með því fororði, að ekki yrði keyptar fyrir það siðspill-
andi bækur. Auk þess hefir nefndarbóndi einn hjer úr sýslunni, sem hjer er og viðstaddur, gefið 200
krónur, sem nú kemur til okkar kasta, skólanefndarinnar, að ráða fram úr, hvernig verja skuli. Fleiri
einstaklinga ætla jeg ekki að nefna, t. d. sjálfan mig, þó jeg ljeti af hendi eignar- og ábúðarjörð
mína, slíkt eru smámunir einir, þegar göfug hugsjón og bankarnir eru annars vegar. Má jeg svo þakka
skólastjóranum, honum Jakobi, fyrir að vera hjer viðstaddur í dag, og vona jeg, að honum takist vel
að fóðra ykkur á gerheyi mentunarinnar, án þess þó að offóðra neinn.k-rr-kr-rrr-sud
dararuddumprudd. (Hjer bilaði tólið).
svo Helga, alinn á margaríni og hafragraut, sem fulltrúa núverandi de-generasjónar. Hefði sú sjón ver-
ið fengur öllum þeim, sem ganga sí og æ með „Heimur versnandi fer“ á vörunum.
Þótt ekki sje enn alt upp talið, sem mátti til fróunar verða skemtanaþyrstum sálum, verður að
hlaupa á hundavaði yfir hitt. Þó verður að geta þess, að seinna kvöldsins hófst hringiða dansins, sem
46