Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1936, Page 68

Brandur fundinn. („.
Mjer varð gengið niður að Brúarfossi um daginn, er hann var að koma. Var erindið það sama og
vant er, nefnilega að komast að því fyrir víst, hvaða óþjóðalýð búast mætti við, til þess að gera bæinn
ósikkran um næstu vikur. Mikil varð því undrun mín, er jeg sje velþekt andlit halla sjer út yfir borð-
stokkinn — andlit, sem jeg var hættur að reikna í tölu lifenda, fyrir löngu. Það var enginn annar en
vinur minn, Brandur áfengismálaráðherra og stjórnarblandari. — Hjer er eitt intervjú í aðsigi, hugs-
aði jeg, og þar eð jeg er fimleikamaður eigi all-lítill, vippa jeg mjer upp á dallinn og gríp hönd Brands,
svo sviplega, að Jónas, sem var þar á vakki, varð seinni til en jeg, og var það vel farið, því af vissum
ástæðum vildi jeg heldur snerta hönd Brands á undan Jónasi en eftir honum. — Sæll og blessaður, segi
jeg, — áttu nokkuð?? (það er á Natans Ketilssonar máli: Hefirðu eitthvað? (sjer er nú hver íslensk-
an)). — Atli ekki það, svarar Brandur (það segja allir, sem fara til Spánar), eða hvað viltu helst?
— Þú veist nú, að jeg vil ekki annað en Tíkarbrand, segi jeg, — mjer finst hann eiga að njóta nafns.
— Þá er ekki um gott að gera, svarar Brandur, því hann fáum við ekki tilbúinn, heldur verður að kokka
hann og destillera í landinu sjálfu, áður en hann er seldur til drykkjar. — Jæja, mjer er góð biðin, segi
jeg (en það var lýgi). Abrosbux, eru þær ekki fjörugar í París? — 0, biddu fyrir þjer, maður guðs og
grængolandi, segir Brandur, — aldrei hef jeg nú vitað annað eins. — Nei, þær eru auðvitað daufari í
Landeyjunum, segi jeg, enda ráða ekki kaupfjelög lögum og lofum í París, eins og þar. En hvaða stór-
menni hefir þú hitt í þinni frægu för? — Það yrði nú of langt upp að telja, segir Brandur, en ekki
kem jeg samt heim með neinn kross. — Þú hefir náttúrlega afþakkað þá, segi jeg. — Já, það veit ham-
ingjan, það gerði jeg, alveg eins og Tryggvi. Það er kannske ekki rjett að tefja þig lengi, segi jeg, því
jeg sje, að þarna kemur Jónas og er að gefa okkur hýrt auga; hann vill kannske heilsa upp á þig, áð-
ur en hann fer í næsta leiðangurinn. — Já, atli maður verði ekki út með eitthvað á ferðapelann handa
honum, segir Brandur, og hverfur undir þiljur. Bindindismaður Spegilsins.
Island og Afghanisfan. „. =.,
Fyrir nokkru mátti lesa í blöðunum, að Afghanistan, eða þess lands æðsti maður — hvað
sem hann nú heitir í dag — ætlaði að fara að dæmi íslands og koma á hjá sjer aðflutningsbanni
á áfengi. Þetta ætti að duga í nokkra daga fyrir þá, sem mest eru gefnir fyrir að „kynna ísland er-
lendis“. Við höfum oft glaðst yfir því, ef einhver í Þýskalandi eða álíka langt í burtu hafa heyrt
Island nefnt á nafn, og höldum þá, að við sjeum heimsfrægir, en hvað segja þessir sömu menn nú,
þegar það vitnast að önnur eins menningarþjóð og Afghanar eru, sje farin að semja sig að siðum
vorum. Og það er meira að segja sagt að þeir ætli að fara fram úr fyrirmyndinni, þannig, að Afgh-
anar eigi framvegis ekki einusinni að fá Spanjóla og reseft sjeu harðbönnuð þar í landi. Eins og
liggur í augum uppi, getur þetta haft hinar víðtækustu afleiðingar — fyrst og fremst fyrir Afghana,
en það er ekki aðalatriðið, — heldur og fyrir oss. Heyrst hefir, að hingað sje á leiðinni sendinefnd
frá Nigeriu, og er ætlun hennar að kynnast hjer bankamálum, og praktisera svo lærdóminn þar í
landi. Og svona mætti lengur telja. En væri þá úr vegi, að eitthvað kæmi á móti, t. d., að Afgh-
anar settu einhver spor menningar sinnar hjer á landi, og að vjer tækjum eftir þeim einhver menn-
ingareinkenni, t. d. fjölkvæni og aðra praktiska Múhameðstrú. Við höfum hvort sem er gengið upp
í allskonar trúmálabrölti hin síðari árin, svo enginn þykist maður með mönnum, nema hann sje eitt-
hvað frá djákna og upp í biskup í einhverjum trúarflokknum. Jeg held það yrði kærkomin tilbreyt-
ing að setjast við að pæla gegn um Kóraninn, í staðinn fyrir Yoga eftir Þórberg, því að honum
ólöstuðum, höldum vjer að Múhameð gamli sje fullt eins ábyggilegur. Ennfremur gætum vjer lært
byltingar af Afghönum. Allir muna hvernig þeir fóru með Amanullah, þe^ar hann ætlaði að fara
að módernisera þá. Þar með sje auðvitað alls ekki sagt, að Tryggvinúllah eigi endilega að sæta sömu
meðferð. En hvað sem öðru líður megum vjer vera þessari ágætu öndvegisþjóð þakklátir fyrir að
hafa vakið á oss eftirtekt í Asíu, sem fyrirmyndarþjóð, og má ekki minna vera en vjer sýnum þakk-
læti vort í verkinu. Hefir oss dottið í hug, að þar eð hana virðist vanhaga um áfengisbann, væri ekki
úr vegi, að vjer gæfum henni okkar bann, eins og það leggur sig, því ef viljinn er góður, mun oss
ei blandast hugur um, að vjer megum óttalega vel missa það.
64