Strandapósturinn - 01.06.1993, Síða 127

Hólmavík. Hún varð seinna kona Hjálmars Halldórssonar frá
Tind í Miðdal.
Það var ekki bara skólinn, sem ég þurfti að einbeita mér að
þennan vetur, sem ég hefði þó helst viljað. Einhverra hluta vegna
var ég látinn hirða tvo hesta allan veturinn. Eg er hræddur um að
einhverjum krakkanum hefði þótt nóg um og erfitt um að hugsa,
samfara því, að reyna að standa sig vel í skólanum. En hvað um
það þetta varð ég að gera. Það var nokkru erfiðara fyrir það að
heyið var á öðrurn stað, en stutt var í milli.
Þessi vetur á Hólmavík hefur oft komið upp í hugann á langri
leið. Hvernig það mátti ske, að tólf ára krakki var látinn gera slíka
hluti, vitandi að það hlaut að koma niður á náminu í skólanum.
Þetta væri sem betur fer ekki gert í dag. Að sjálfsögðu hlýt ég að
hafa unnið fyrir fæði mínu þennan vetur, en fátítt mun það vera
um dreng á þessum aldri.
Hér komu til hin erfiðu skilyrði og lífsbarátta sem var í þá daga
ansi hörð hjá fólkinu í landinu, og þarna var fyrirvinnan einstæð
rnóðir, sem þurfti að sjá sér og sínum farborða, þekkti ekki annað
frá unga aldri en þrotlausa vinnu, það eitt skipti máli ætti mann-
fólkið að hjara í þessu landi.
Svartnætti genginnar aldar var að mestu úr sögunni í kennslu-
málum, það var komið fram á veturinn 1925, og allar aðstæður
breyttar til þess betra. Skilningur á nauðsyn skólagöngu var að
verða almennari, allir áttu rétt á skóla sem eðlilegir gátu talist.
Sem fyrr segir var Finnur Magnússon okkar kennari og reynd-
ist frábærlega vel, nemendur virtu hann og lærðu mikið hjá hon-
um. Hann var maður hæglátur hafði góða hæfileika til að stjórna
börnum. Mér hefur ætíð verið hlýtt til Finns síðan. Barnaskóla-
húsið á Hólmavík var allrúmgott, og til rnarks um það voru leik-
sýningar sem haldnar voru þar, þar til annað hús tók við.
I innri enda skólahússins var sena. Hvort hún var búin til vegna
sýninganna eða hafði verið þar frá upphafi man ég ekki.
Þennan vetur var leikið leikritið „Skugga-Sveinn", eftir M.J. frá
Skógum. Þetta mun hafa verið á útmánuðum. Eg hef aldrei
gleymt þessari sýningu, enda sú fyrsta sem ég hafði séð. Þess
vegna geymist hún svo lengi í minni.
125
L