Strandapósturinn - 01.06.2012, Page 48

48
Jóhannes Pétursson
Jólin heima
Mér eru þau jólin minnisstæðust, sem ég lifði fyrsta tug æfi minnar. Ég átti
þá heima norður á Hornströndum.1 Heima kom sjaldan nokkur maður um
vetrarmánuðina og raunar á sumrum líka. Jólin voru því mjög mikill viðburður
og helgur í okkar augum, systkinanna2 að minnsta kosti, enda hlökkuðum við
mikið til jólanna. En vel má vera, að það hafi eins stafað af tilbreytninni eins og
helginni sem yfir þeim hvíldi í augum foreldra minna.3 Allt um það.
Þegar jólin nálguðust, fór pabbi alltaf í kaupstaðinn annað hvort til Ísafjarðar
eða Norðurfjarðar að sækja eitthvað til jólanna. Það var löng leið að ganga og
bera þunga byrði til baka, enda tók þessi ferð viku eða meira eftir tíðarfarinu.
Við krakkarnir byrjuðum vanalega að gá hvort hann væri ekki að koma 2–3
dögum áður en hans var von. Og þegar loksins sást til hans þá kunnum við
okkur ekki læti.
Í síðustu vikunni fyrir jólin fór mamma að baka, sérstaklega man ég eftir lau-
fabrauðinu sem oft var skreytt. Á Þorláksmessu fórum við krakkarnir eftir kræk-
ilyngi upp á Nordal á jólatréð. Þá um kvöldið læddist ég oft inn í stofu og gáði
undir skápinn og þar var það sem ég bjóst við, sauðskinnskór litaðir úr blásteini
með eltiskinnsbryddingum. Þá gerði mamma eftir að við vorum háttuð á
kvöldin. Á aðfangadag klukkan 6 eða 7 hófst jólahaldið, þá kom pabbi frá gegn-
ingum og mamma hafði ´þvegið okkur hátt og lágt. Við sátum öll þögul og rjóð
af ánægju og þorðum varla að hreyfa okkur. Við höfðum öll fengið nýja skó og
eitthvað annað. Þegar pabbi var kominn í sparifötin var sest að borðum. Þar var
jafnan hangikjöt, laufabrauð og sitthvað fleira. Því næst var kveikt á jólatrénu.
Öll fjölskyldan gekk í kringum það og söng jólasálma. Enn þá ómar þessi söngur
fyrir eyrum mér. Hann er eitt það dásamlegasta sem ég hef heyrt. Stuttu seinna
bar mamma fram kaffi og „bakkelsi“ eins og við nefndum það. Pabbi las guðsorð
áður en við drukkum. Við máttum ekki hafa hátt eða spila. Ljós logaði alls staðar
og það var allt bjart og hlýtt. Við fórum til náða um klukkan 12, sæl og ánægð.
Á jóladaginn var allt með minni helgiblæ og við tókum til við leiki okkar. Þessi
friðsömu og hátíðlegu jól heima eru mér betur að skapi en íburðarmiklar
jólaveislur með sælgæti og yfirdrepsskap.
1 Hann átti heima í Skjaldabjarnarvík 1922–1935.
2 Systkinin auk Jóhannesar voru Guðmundur, Guðbjörg, Friðrik, Matthías og Jón.
3 Foreldrarnir voru Pétur Friðriksson og Sigríður Elín Jónsdóttir.