Úrval - 01.12.1952, Blaðsíða 54
NÝJUNGAR í VÍSINDUM.
Úr „The Listener“, „Science Newa Letter“ og „Mír“.
Kjarnorka og garðyrkja.
Eitt af þeim erindum, sem
mikla athygli vöktu á Alþjóða-
þingi garðyrkjumanna, var er-
indi H. B. Tukey prófessors. Það
f jallaði um notkun geislavirkra
gervifnunefna við tilraunir á
jurtum og trjám. Tukey prófess-
or ræddi um rannsóknir sínar í
stuttum fréttaþætti í brezka út-
varpinu nýlega.
„Það er í rauninni ekkert nýtt
sem við höfum gert,“ sagði
prófessorinn. „Vísindin hljóta
mikla viðurkenningu fyrir ný
afrek, en sérhver vísindamaður
veit, að mörg þeirra eru ekki
annað en staðfesting á gömlum
meginreglum og aðferðum. Fyr-
ir hundrað árum héldu forfeður
okkar því fram að jurtir tækju
til sín næringu ekki aðeins
gegnum ræturnar, heldur einnig
gegnum blöðin, stönglana og
börltinn. Þeir trúðu þessu svo
staðfastlega, að þeir smurðu á-
burð á stofna og greinar ávaxta-
trjáa jafnframt því sem þeir
báru hann á moldina. Því ógeð-
felldari sem blandan var, því á-
hrifaríkari átti hún að vera. Til
mjög skamms tíma brostu vís-
indamenn og hristu höfuðið yfir
þessum kerlingabókmn. Við
vissum að laufblöð jurtanna
eru þakin himnu sem hvorki
vatn né næringarefni komast í
gegnum. Enda vissu allir að
jurtir taka næringu gegnum
ræturnar. En svo var það 1942
fjarstæður en að sjá vestrænar
lýðræðisþjóðir hlaupa til björg-
unar einræðisstjórn með efna-
hagslegri aðstoð. Menn segja
að það sé til að styrkja hern-
aðaraðstöðu hins frjálsa heims:
en það styrkir aðeins einræðið.
Hambleton: En ástandið er
komið á það sig nú. Margir
mundu segja, að úr því sem
komið er sé ekki um annan kost
að velja.
Casals: Það kann að vera, að
svo illa sé komið fyrir okkur.
En þrátt fyrir það mun ég halda
áfram að mótmæla af siðferði-
legum ástæðum. Það er engin
afsökun fyrir uppgjöf þó að
maður standi andspænis orðn-
um hlut. Hér er ekki um að
tefla örlög einnar pólitískrar
stjórnar heldur sjálfa hugsjón
manngildisins. Ég hef orðið að
þola ýmsar raunir fyrir að taka
þessa afstöðu gagnvart af-
skiptaleysi og smán, en það
hefur verið mér uppbót að vita
að ég hef gert skyldu mína.