Úrval - 01.12.1952, Blaðsíða 45

Úrval - 01.12.1952, Blaðsíða 45
GALDRAR EÐA VlSINDI? 43 blett í flík, skulum við fara öðruvísi að og gera úr tilraun- inni skemmtilegt töfrabragð um leið. Helltu glas hálft af vatni og settu nægilegt blek út í það til þess að gefa því lit. Settu fá- eina dropa af blævatni (t. d. Clorox) í annað glas. Áhorfend- unum mun sýnast það glas tómt. Bentu þeim á að í hinu glasinu sé „vín“, sem þú ætlar að breyta í vatn. Svo þylurðu töfraþuluna: „Ilding, ilding, ilding“ og hellir síðan „víninu“ í ,,tóma“ glasið. Liturinn hverfur, vínið verður að tæru vatni. Að breyta víni í vatn er æva- fornt töfrabragð. Nú vitum við að það er súrefnið sem töfrun- um veldur. Það sem skeður er þetta: í blævatninu er frum- efnið klór, og þegar blævatnið blandast vatninu sameinast klór- ið vetninu í vatninu og losnar þá súrefni. Súrefnið sameinast lit- arefninu í blekinu og myndar með því litlaust efnasamband. Við köllum þetta að „bleikia". En það er ekki ,,bleikiefnið“ sem bleikir. Það sameinast vetn- inu í vatninu. Það er súrefnið sem losnar, sem er hið raunveru- lega bleikiefni. Hveiti sem sprengiefni. Hding (sameining súrefnis við annað efni) sem skeður með skjótum hætti köllum viðspreng- ingu. Ef sköpuð eru skilyrði til þess að ildingin geti orðið ör, getur meinlaust efni eins og hveiti orðið að sprengiefni. Aðferðin er þessi: Útvegaðu þér stóra pjátursdós með loki og gerðu lítið gat á botninn og settu litla trekt í gatið þannig að mjói stúturinn standi niður úr botn- inum. Settu gúmmíslöngu á stútinn. Settu eina matskeið af hveiti í trektina og láttu svo logandi kerti við hliðina á trekt- inni í dósinni. Settu lokið á dósina. Blástu nú snöggt og fast í slönguna og verður þá talsverð sprenging í dós- inni. Það er samt ástæðulaust að óttast hana. Sprengingin er ekki sérlega hættulega, ef þú ert ekki með andlitið yfir blossanum sem kemur upp úr dósinni. Hafðu líka auga á lokinu, ef þú villt ekki láta það detta á haus- inn á þér. Þó að þú berir logandi eld- spýtu að fullri matskeið af hveiti, kviknar ekki í því. Ástæð- an er sú, að nægilegt súrefni kemst ekki að hveitinu. En ef hveitinu er þyrlað út í loftið, eins og þú gerðir í pjátursdós- inni þegar þú blést í slönguna, fær hvert hveitikorn miklu betri aðgang að súrefni loftsins. Hveitikomin sem lenda í kerta- loganum tendrast í loga, við það magnast eldurinn og berst til fleiri hveitikorna og þannig koll af kolli. Þetta skeður auð- vitað með leifturhraða. Loftteg- undimar sem myndast þegar o*
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.