Úrval - 01.02.1956, Page 94

■92
■qrval
lesið framhaldssögu í einu Stokk-
hólmsblaðanna. Sagan var eftir
rússneskan flóttamann, Vladimir Se-
mitjov. Stiller þótti sagan svo góður
efniviður í kvikmynd, að hann keypti
sýningarréttinn og samdi kvikmynda-
handritið upp úr henni með aðstoð
höfundarins og Ragnars Hyltén-
Cavallius. Stiller hrósaði þessu hand-
riti mjög og tókst loks að telja
Schratter á að kvikmynda það. Á-
kveðið var að meginhluti myndarinn-
ar skyldi tekinn i Konstantínópel.
Um miðjan desember 1924 héldu
þau Greta Garbo, Stiller, Einar Han-
son og Cavallius frá Stokkhólmi
áleiðis til Tyrklands. 1 Berlin slógust
kvikmyndatökumenn í förina og
hópurinn kom til Tyrklands skömmu
fyrir jól.
Stiller var ekki fyrr kominn til
Konstantínópel en hann keypti tvo
vandaða fólksbila og tvo vörubíla.
Hann lét þá Hanson og Cavallius fá
annan bílinn til afnota, en á hinum
óku þau Stiller og Greta um borgina
I leit að heppilegum stað til mynda-
tökunnar.
En áður en kvikmyndunin hófst,
var Stiller orðinn með öllu félaus.
Honum tókst að fá lánaða dálitla
peningaupphæð hjá rússneskum
kunningja sínum, og með þann far-
arevri hélt hann aftur til Berlinar,
en skildi allt starfslið sitt eftir á-
samt öðru hafurtaski. Þegar hann
kom til Berlínar, bárust honum þau
tiðindi, að Trianonfélagið væri orðið
gjaldþróta. Þar með var tyrkneska
kvikmyndin úr sögunni.
Stiller simaði til Hansons og skip-
aði honum að halda með hópinn til
Berlínar. Þetta var hægar sagt en
gert, því að enginn í hópnum átti
fyrir fargjaldinu. En sænsku og
þýzku sendiráðin hlupu þá undir
bagga og greiddu ferðakostnaðinn.
Þrátt fyrir þessar erfiðu ástæður,
virtist Greta alveg áhyggjulaus. Han-
son snæddi með henni kvöldið áður
en þau lögðu af stað til Berlínar
og lét í ljós kvíða sinn yfir fram-
tíðinni. „Hafðu engar áhyggjur,"
sagði Greta. „Þetta lagast allt þegar
við erum komin til Berlínar. Stiller
sér fyrir þvi.“
Þegar þau Greta og Hanson hittu
Stiller í Berlin, var hann að vísu
félaus og skuldugur, en hélt sig
þó ríkmannlega. Hann bjó á rán-
dýru fyrsta flokks hóteli og sagði
Gretu og Hanson að flytja þangað
líka. Enda þótt þau hefðu beðið skip-
brot og væru raunar allslaus í ókunnu
landi, reyndu þau að bera höfuðið
hátt eins lengi og þess var nokkur
kostur.
Bjargvættur þeirra varð þýzki kvik-
myndastjórinn G. W. Pabst, sem um
þetta leyti var að verða einn fremsti
kvikmyndamaður Evrópu. Hann hafði
nýlega snúið sér frá leikhúsinu að
kvikmyndunum og var nú að taka
aðra kvikmynd sína, Die freudlose
Gasse. Myndin átti að sýna andleg
og líkamleg spillingaráhrif stríðsins
með þvi að lýsa á raunsæjan hátt
lífa íbúa lítillar, skuggalegrar götu
i Vínarborg eftirstríðsáranna. Pabst
hafði tekizt val leikaranna í mynd-
ina ágætleg'a, en þó var hann ekki
ánægður með neina leikkonu i hlut-
verk eldri dótturinnar í þessari aust-
urrísku yfirstéttarfjölskyldu, sem