Orð og tunga - 2023, Side 140

Ágústa Þorbergsdóttir og Guðrún Kvaran: Mannanafnaskrá 131
3.3 Kyn eiginnafna
Í hvorum tveggja mannanafnalögunum frá 1991 og 1996 er kveðið
á um að stúlku skuli gefa kvenmannsnafn og dreng skuli gefa karl­
mannsnafn. Ákvæðið er skýrt svo í frumvarpi því sem varð að manna­
nafnalögum 1996 (2. mgr. 5. gr.):
Ákvæðið hefur í för með sér að ekkert eiginnafn getur talist
vera bæði karlmanns­ og kvenmannsnafn nema hefð sé fyrir
því að gefa það báðum kynjum. Þannig er t.d. óheimilt að gefa
drengjum nafnið Ilmur og stúlkum nöfnin Sturla og Blær. Á
sama hátt er óheimilt að gefa stúlkum nafnið Sigurður þótt
hægt væri að beygja það eins og kvenmannsnafn (þ.e. eins
og Sigríður). Þetta ákvæði hefur enn fremur í för með sér að
mannanafnanefnd verður að skera úr um það hverju sinni
hvort tökunafn, sem ekki hefur unnið sér hefð í íslensku máli,
t.d. Robin, skuli heimilt sem karlmannsnafn eða sem kven­
mannsnafn.
Í nokkrum tilvikum hefur reynt á þetta ákvæði. Þar má nefna að árið
2001 var sótt um eiginnafnið Örn (mál 113/2001)7 sem kvenmannsnafn
en beiðninni var hafnað þar sem nafnið var á mannanafnaskrá sem
karl mannsnafn. Þá var sótt um eiginnöfnin Lind árið 2017 (mál
71/2017) og Sigríður árið 2018 (mál 32/2018) sem karlmannsnöfn en
báð um beiðnunum var hafnað á þeim forsendum að nöfnin væru á
skrá sem kvenmannsnöfn.
7 Málin sem vísað er til eru úrskurðir mannanafnanefndar.
tunga25.indb 131 08.06.2023 15:47:17