Orð og tunga - 2023, Side 141

132 Orð og tunga
Nafn Fært á mannanafnaskrá
sem karlmannsnafn sem kvenmannsnafn
Blær (1991) 2013
Elía 2013 1998
Auður 2013 (1991)
Júní 2008 2014
Karma 2016 2017
Eir 2016 (1991)
Aríel 1997 2017
Júlí 1996 2018
Alex (1991) 2018
Heiður 2020 (1991)
Tafla 1: Eiginnöfn á mannanafnaskrá bæði sem kvk. og kk. nöfn. Ártalið 1991 er haft
innan sviga sem merkir að nafnið hafi verið á fyrstu útgefnu mannanafnaskránni
sem kom út það ár.
Mannanafnanefnd hefur nokkrum sinnum fallist á að viðurkenna
beri tiltekið nafn bæði sem kvenmannsnafn og karlmannsnafn. Fyrsta
dæmið um slíkt er eiginnafnið Blær sem var fyrst gefið hér á landi á
þriðja áratug 20. aldar sem karlmannsnafn. Mannanafnanefnd hafn aði
nafninu sem kvenmannsnafni 2001 og 2005 enda er nafnið sérstakl ega
tilgreint sem óheimilt kvenmannsnafn í áðurnefndri skýringargrein
í frumvarpi því sem varð að mannanafnalögum 1996. Í kjölfar dóms
Héraðsdóms Reykjavíkur frá 31. janúar 2013, í máli nr. E­721/2012,
breytti mannanafnanefnd fyrri framkvæmd um það nafn árið 2013 og
færði það á mannanafnaskrá sem eiginnafn konu, þrátt fyrir að það
væri jafnframt á skránni sem eiginnafn karls.
Sama ár féllst mannanafnanefnd á nafnið Elía sem eiginnafn karl­
manns (Elía, Elía, Elía, Elía) (mál 44/2013) þrátt fyrir að það hefði áður
verið fært á mannanafnaskrá árið 1998 sem eiginnafn konu (Elía, Elíu,
Elíu, Elíu). Í úrskurði um karlmannsnafnið Elía kom fram að nafnið
ætti rætur að rekja til Biblíunnar, sbr. Elía spámann, og hefði unnið
sér hefð sem eiginnafn á karlmanni í íslenskri tungu. Vegna þessarar
sérstöðu bryti nafnið því ekki gegn 2. mgr. 5. gr. laga um mannanöfn
þótt það væri einnig á skrá sem eiginnafn konu.
Karlmannsnafnið Auður var einnig fært á mannanafnaskrá árið
2013 (mál 73/2013) þrátt fyrir að það hefði áður verið skráð þar sem
eiginnafn konu. Í úrskurði mannanafnanefndar var bent á að karl­
mannsnafnið Auður (Auð, Auði, Auðs) kemur fyrir í fornritunum og
því mætti líta svo á að í íslensku máli væri hefð fyrir nafninu sem
tunga25.indb 132 08.06.2023 15:47:17