Orð og tunga - 2023, Page 173

164 Orð og tunga
Vestratorg, Norðratorg, Austratorg og Suðratorg eftir dvergunum
Vestra, Norðra, Austra og Suðra sem héldu himnin um uppi sam­
kvæmt Gylfaginningu Snorra­Eddu. Enn hefur þó ekki orðið úr bygg­
ingarframkvæmdum á þessu svæði.
Seinustu hverfin sem skipulögð voru árið 2002 voru Gufunes og
Geldinganes. Í Gufunesi var ákveðið að nota konungaheiti og sæ kon­
ungaheiti úr dróttkvæðum en endingarnar ­bót og ­bás, annars vegar á
svæði á landfyllingu en hins vegar vegna tengingar við sjóinn. Löngu
síðar var haldið áfram með þetta skipulag og meðal nafna sem tekin
hafa verið í notkun eru Þengilsbás og Hilmisbás en bæði þessi nöfn
voru í upphaflega gagnabankanum. Sækonungaheitin hafa aftur á
móti verið tekin í framhald á Bryggjuhverfinu í Grafarvogi og má þar
m.a. finna Beimabryggju, Buðlabryggju, Endilsbryggju og Gjúka bryggju.
Á Geldinganesi var ákveðið að nota endingarnar ­fjara og ­blá en
síðara orðið merkir ‚mýri‘. Fjörunöfnin áttu að vera með forliðum
sem væru skeljanöfn (t.d. Öðufjara, Kuðungafjara, Doppufjara og Krækl­
ingafjara). Bláarnöfnin áttu annars vegar að vera almenn og sótt í
náttúruna (Vindblá, Breiðablá og Hamrablá) en hins vegar valkyrjunöfn
úr dróttkvæðum og Snorra­Eddu (Gunnarblá, Hlakkarblá, Kárublá og
Hrundarblá) og þar var eitt sjónarmið að nota kvenkynsnöfn andstætt
Gufunesinu þar sem sækonungaheitin eru karlkyns. Enn hefur þó
ekki verið haldið áfram með skipulag á Gufunesi.
Nýtt úthverfi borgarinnar sem starfshópurinn hefur fengið að
glíma við nýlega er á Esjumelum við Vesturlandsveg í námunda við
Kjalarnes. Árið 2018 lagði hópurinn til að notuð yrði endingin ­slétta
en nöfnin yrðu kennd við málma (Gullslétta, Silfurslétta, Járnslétta,
Málmslétta, Bronsslétta, Koparslétta, Steinslétta og Kalkslétta). Þessi nöfn
má nú finna í Borgarvefsjá.
Þessi upptalning sýnir hversu umhugað starfshópnum hefur verið
um tengslin við náttúruna og menninguna. Menningararfurinn úr
Snorra­Eddu og dróttkvæðunum hefur nýst vel enda eru þar fjölmörg
falleg og vannýtt íslensk heiti. Með því að nota þau í götunöfn kemst
á samband við nýja kynslóð sem elst upp í götu en rekst ef til vill
löngu síðar á kunnugleg orð í Snorra­Eddu. Starfshópnum hefur líka
verið umhugað um fjölbreytni. Auðvitað hafa verið ákveðin vonbrigði
hversu margar góðar hugmyndir hafa ekki komist í framkvæmd en
ekki má gleyma því að sveigjanleiki er mikilvægur.
tunga25.indb 164 08.06.2023 15:47:17