Læknaneminn - 01.04.1996, Blaðsíða 40

Utanbastsígerð (epidural abscess) af völdum Streptococcus milleri
hnakkastífni. Skoðun, þar með talin skoðun á
skurðsári, var eðlileg. Fengnar voru almennar blóð-
rannsóknir sem sýndu 8500 hvít blóðkorn (HBK)
í ml, blóðrauði (hemoglobin) 127 g/L og sökk 40
mm/klst. Lungnamynd og þvagrannsókn leiddu
ekkert óeðlilegt í ljós. Talið var líklegast að sjúkl-
ingurinn hefði veirusýkingu. Til öryggis voru blóð-
ræktanir teknar og sjúklingi gefin verkjalyf og vökvi
í æð. Næsta morgun var sjúklingur heldur hressari
og borðaði morgunverð þótt enn örlaði á flökur-
leika. Endurteknar blóðrannsóknir sýndu hækk-
andi HBK (u.þ.b. 15000 HBK/ml) og vinstri
hneigð. Þegar líða tók á daginn versnaði líðan sjúk-
lingsins. Hiti jókst í 39,6°C, hann kastaði
nokkrum sinnum upp og höfuðverkur varð óbæri-
legur. Um kvöldið var hringt frá sýklarannsókna-
deild og sagt að í blóði sjúklingsins væru að ræktast
gram jákvæðir kokkar sem einna helst líktust
streptococcus tegund.
Við skoðun um kvöldið leit sjúklingurinn mjög
veikindalega út. Hann var með háan hita, hraðan
hjartslátt en eðlilegan blóðþrýsting. Hann var
hnakkastífur. Engin brottfallseinkenni frá tauga-
kerfi voru greinanleg utan lömun í N. peroneus
vinstra megin sem var þekkt frá því að hann fór í
framangreinda aðgerð. Skurðsárið var vel gróið og
þar var engan roða að sjá. Greina mátti þrota um-
hverfis sárið en að mati skurðlæknisins leit það eðli-
lega út miðað við nýlega skurðaðgerð. Itarleg lík-
amsskoðun leiddi ekkert annað óeðlilegt í ljós. I
skyndi var gerð mænuástunga og var farið inn í
næsta bil fyrir ofan skurðsár (L2). Við stungu inn í
Taflal.
Mænuvökvarannsóknir
Dagsetning 08.12.95. 12.12.95. 29.12.95
Hvít blóðkorn 53400 3465 34
Kleyfkjarna frumur 92% 89% 6%
Einkjarna frumur 8% 11% 94%
Rauð blóðkorn 2300 440 0
Prótein (mg/L) 7084 3951 633
Glúkósi (mmól/D i 0.1 2.6 2.6
Laktat (mmól/L) 16.80 6.40 1.70
Grams litun Gram ják. kokkar Gram ják. kokkar engir sýldar
Ræktun S. milleri S. milleri neikvæð
mænugöngin kom undanrennulitaður vökvi út úr
nálinni. Tekin voru sýni í fjögur glös. Sjúklingur
fékk strax keftriaxón 2g í æð. Niðurstöður mænu-
vökvarannsókna eru sýndar í töflu 1. Gramslitun á
mænuvökvanum sýndi gram jákvæða kokka sem
ýmist röðuðu sér í keðjur eða klasa. Var helst talið
að um streptococcus væri að ræða en ekki þótti fært
að útiloka staphylococcus sýkingu. Þess vegna var
sjúklingi einnig gefið vankómýcin lg í æð (þetta
var einnig gert með það í huga að keftríaxón myndi
ekki verja gegn Streptococcus faecalis).
I ljósi þess að sjúkdómssaga þessa manns virtist
tengjast framangreindri aðgerð og vegna versnandi
verkja í bakinu þótti rétt að meta svæðið umhverf-
Mynd 1. Tölvusneiðmynd af L3-L4 liðbili sem
sýnir ígerð í 1) skurðsári og 2) epidural bili.
is skurðsárið þrátt fyrir að húðin liti vel út. Því var
gerð tölvusneiðmynd af baki sjúklings og sneitt í
gegnum bil L3 og 4 (sjá mynd 1). Þar reyndust vera
breytingar sem líktust ígerð er virtist teygja sig frá
vöðva og inn um liðbilið vinstra megin í aðlægan
epiduralvef. Sjúklingur var umsvifalaust færður í
aðgerð þar sem í ljós kom stór ígerð á fyrrgreindu
svæði. Greinilegt að epiduralbilið var fullt af greftri.
Þegar að komið var niður á dura mater sást á henni
var rifa sem úr vall undanrennulitaður mænuvökvi.
Svæðið var skolað ríkulega með saltvatnslausn
blandaðri gentamísini og vankómýsini. Sárinu var
LÆKNANEMINN
34 1. tbl. 1996, 49. árg.