Úrval - 01.12.1964, Side 25

VÍSINDIN TJMBREYTA DAGLEGU LÍFI...
23
]þá kynni að verða mögulegt,
að stjórnendur segðu eitthvað
sem svo: „Sko, við eigum i sí-
felldum vandræðum vegna verk-
falla kolanámumanna. Hvers
vegna ættum við ekki að „með-
höndla“ suma þannig, að þeir
verði aðeins búnir undir eitt
markmið, likt og maurarnir og
termítarnir?“ Síðan yrðu fram-
leiddir menn, sem gera ekki
verkfall, vegna þess að markmið
þeirra er aðeins eitt í þessu lífi
— að grafa kol. En litum við á
björtu hliðarnar, væri þannig
liklega hægt að útrýma miklum
þjáningum og mikilli eymd,
sem arfgengir gallar valda mönn-
um. Einnig gætum við ef til vill
aukið gáfur manna og viðnáms-
þrótt gegn sjúkdómum.
Væri hæqt að qera svart fólk
hvitt?
Þá yrði hægt að breyta sér-
hverjum einkennum, sem stjórn-
ast af arfstofninunum. Áhrif
Jitakynblöndunar manna og dýra
eru vel þekkt.
Tothi lávarður, hvernig mgntl-
uð ]>ér flokka þjóðir heimsins
nú sem stendur með hliðsjón
af visindalequm afrekum.
Líklega standa Stóra Bret-
land, Bandaríkin og Þýzkaland
fremst, sé litið á síðustu 50 ár-
in. En skandinavisku löndin
fylgja þar fast á eftir.
En hvað um Sovétrikin?
Á sviði huglægra vísinda, þ.
e. í öllu því er snertir vísindalega
hugsun, hugmyndir og megin-
reglur, hafa Sovétríkin verið
mjög sterk alla síðustu öld, hvað
stærðfræði og „teoriska“ eðlis-
fræði snertir, já, algerlega fyrsta
flokks á þeim sviðum. En mér
finnst ekki afrek þeirra vera
alveg eins mikil, þegar litið er
á heildina.
En er um einhver viss svið
að rseðtt, sem Sovétrikin skara
fram ár á, oq viss svið, sem
Bandarikin eða Bretland skara
fram úr á?
Já, en oft er slíkt aðeins um
stundarsakir. Slíkt er dálítið
komið undir heppni og dálítið
undir tízku. Tökum Sovétriki
eftirstriðsáranna sem dæmi: Sé
litið á þróunina, hvað kjarn-
eðlisfræði snertir, eða sérstak-
lega notkun kjarnorkunnar á
sviði geimferða og loftflutninga,
þá hafa Sovétríkin unnið mjög
athyglisverð afrek. En þetta er
tæknileg þróun, hagnýting vís-
indalegra uppgötvana fremur
en „hrein“ vísindi.
Sovétríkin voru vanþróuð á
iðnaðarsviðinu og urðu því að
leggja geysilega áherzlu á iðn-
þróunina, og því hefur fræðslu-
kerfi þeirra verið látið stuðla
að því í mjög rikum mæli að
beina mönnum inn á tæknisvið,
þ. e. að hagnýtingu visindalegra