Úrval - 01.11.1971, Page 97

95
FERÐ UM HINA SVÖRTU AMERÍKU
handtók hana. Hún kom fyrir rétt
og var þar dæmd sek í málinu. Og
ég sagði við dómarann, að ég ætl-
aði að áfrýja dómnum og ætlaði að
Vefengja lögmæti þessarar bæjar-
ráðssamþykktar um aðskilnað
hvítra og svartra í strætisvögnum
bæjarins. Síðan gerði ég það á
formlegan hátt, en málið dróst sí-
fellt á langinn, þangað til konan
dó loks árið 1951, að mig minnir, en
þá hafði málið enn ekki verið tekið
fyrir af áfrýjunardómstól og jafn-
vel ekki enn fært á skrá yfir þau
mál, sem taka átti fyrir á næstunni.
En samt héldum við baráttunni
áfram. í hvert skipti sem einhver
neitaði að fara eftir skipun strætis-
vagnastjóra, var sá hinn sami sett-
ur í fangelsi. Stundum var fólk
jafnvel barið. Margir voru búnir að
vera í fangelsinu í nokkra daga, áð-
ur en það vitnaðis, að þeir hefðu
verið fangelsaðir. Og loks kom að
því, að fólki fannst mælirinn vera
orðinn fullur. Það má einna helzt
líkja því við fötu, sem vatn lekur
stöðugt í í dropataii. Hún verður
að lokum barmafull, og svo flýtur
út af börmunum .Blökkufólkið var
því reiðubúið að láta til skarar
skríða, þegar viðureign strætis-
vagnafélagsins við blökkukonuna
Rósu Parks hófst.
Rósa Parks:
Dag einn í desember árið 1955
var ég stödd í strætisvagni á leið
heim frá vinnu. Þetta var ósköp
venjulegur dagur, en ég man, að
mér leið ekki sem bezt og ég hafði
ekki beinlínis hlakkað til þess að
standa upp á endann í strætisvagn-
inum, þótt ég byggist við að þurfa
þess eins og svo oft áður. Þegar ég
steig upp í vagninn, voru öll sætin
aftan til í vagninum upptekin nema
eitt sæti rétt fyrir aftan fremri hluta
hans, þann liljuhvíta, sem ætlaður
var hvíta fólkinu eingöngu. Ég sett-
ist sem sagt í eitt af fremstu sæt-
unum, sem ætluð voru blökkufólk-
inu. Eftir að strætisvagninn hafði
stanzað á þriðju biðstöðinni, voru
öll sætin framan til þegar upptek-
in. f þeim sat auðvitað aðeins
hvítt fólk. Og einn af hvítu farþeg-
unum, sem síðast hafði komið inn,
varð að standa. Það var karlmaður.
Strætisvagnastjórinn horfði aftur
eftir vagninum og bað þau fjögur,
sem sátu í fremstu blökkumanna-
röðinni, að láta manninn fá sæti.
Við vissum, að hann átti við okk-
ur og að hann vildi, að við stæðum
upp, til þess að þessi eini hvíti karl-
maður gæti fengið sæti. Ég hreyfði
mig ekki. Ég sagði ekki neitt. Vagn-
stjórinn spurði mig þá: „Ætlarðu
ekki að standa upp?“ Ég sagðist
ekki ætla að gera það. Hann sagðist
ætla að kalla á lögregluna, og ég
sagði honum, að hann skyldi bara
gera það.
Ég var ekki hrædd og ekki held-
ur reið. Maður eyðir helming allr-
ar ævinnar í að gera lífið sem auð-
veldast og þægilegast fyrir hvíta
fólkið. En svo þegar maður þarf að
fá flutning heim, er manni neitað
um jafnan rétt. Það var ætlazt til
þess, að við blökkufólkið lifðum
bara til þess eins að auka þægindi
og vellíðan hvíta fólksins. Og það
var ætlazt til þess, að við sættum
okkur við að vera rænd réttinum
til þess að vera mannlegar verur.