Úrval - 01.09.1973, Qupperneq 8

6
ÚRVAL
leg störf reyna mikið á vöðvaorku
og eyða miklu feiti og kolvetnum,
halda hjartastarfsemi stöðugri.
Dr. David Kahiashvili, hjartasér-
fræðingur í Georgíu (sem auk þess
hefur stundað umhverfisfræði und-
anfarin 12 ár), er sannfærður um,
að hreyfingin sé meginþáttur þess,
sem skapar langlífi fólks.
Hann hefur prófað hjarta og
lungu þessa aldraða fólks, með tek-
niskum nútíma aðferðum og komizt
að raun um, að það hefur komizt í
kynni við alla mögulega hjarta-
kvilla.
„En það virðist þola hjartasjúk-
dóma miklu betur en jafnaldrar
meðal borgarbúa," segir hann. Hin
stöðuga áreynsla virðist efla starfs-
þol og kraft kranzæðanna til að
mæta álagi og halda súrefnisforða
hjartavöðvanna miklu betur en
hjörtu borgarbúa sýnast fær um.
„Þótt þetta aldraða fólk hafi orð-
ið fyrir áfalli, er líkast því sem það
hafi farið „þegjandi" yfir og ekki
veitt athygli hvað þá meira..1
„Meðan ég var í Abkhazíeu,11
heldur doktorinn áfram, „heyrði ég
talað um háaldraðan mann, sem eins
og jafnan áður eyddi sumrinu með
geitahjörð sinni hátt uppi í fjöllum
nálægt 5000 feta hæð eða meira.
Mér var sagt, að hann væri meira
en 100 ára. Úg ákvað að heimsækja
hann og kynna mér heilsufar hans
þarna við störf hans og umhverfi.
Ásamt þrem félögum mínum lögð-
um við af stað í dögun. Þetta yrði
að minnsta kosti sex tíma ganga
upp fjallið.
Brautin var full af leðju og mjög
hál og svo brött, að oft urðum við
fremur að klifra en labba. Tveir
okkar gáfust bókstaflega upp og
sneru við. Og satt að segja langaði
mig mest til að fara að þeirra for-
dæmi. En að síðustu um klukkan
eitt eftir hádegið komum við loks
út úr skóginum og við okkur blasti
vaxin hlíð. Og þar fundum við
Kosta Kashig, en svo hét gamli
maðurinn. Stolt mitt yfir göngu-
ferðinni og því hve hátt ég var kom-
inn fékk ónotalegan skell, þegar
við heyrðum að Kosta, sem var í
raun og veru 106 ára færi sömu
vegalengd á helmingi styttri tíma.
Og ég var aðeins 52 ára að aldri.
En ég fór líka að trimma, strax
þegar ég kom aftur heim til Banda-
ríkjanna," bætir doktorinn við.
ARFGENGI LANGLÍFIS.
Flestir þeirra sem rannsakað hafa
langlífi eru sannfærðir um, að arf-
gengi hefur þar mikið að segja.
Næstum allir, sem orðið hafa yfir
hundrað ára eiga forfeður og ætt-
ingja, sem hafa einnig náð háum
aldri. En ættgengislitningar eru enn
óþekkt fyrirbrigði. Það er aðeins
unnt að tala um fjarveru vændra
litninga, sem auka hættu á sjúk-
leika.
í litlum samfélögum líkt og í Vil-
cabamba gætu örfáir einstaklingar,
sem skortir slíka litninga, sem vald-
ið gætu heilsuskorti, orðið ættfeður
þeirra, sem erfa síðan langlífið í
landinu.
í Hunza er sama einangrun lík-
leg til áhrifa.
í Kákasus eru naumast sömu skil-
yrði fyrir hendi, enda er langlífið
þar algengt meðal margra ætt-