Goðasteinn - 01.06.1985, Síða 96

mörg önnur byggðarlög íslenskra landnema, sem þarna risu á
næstu árum. Nú ríkir meðal afkomenda þessa fólks, almenn hag-
sæld og velmegun, því að stofninn var ósvikinn og fólkið bráð-
duglegt við að bjarga sér.
En minningarnar um forfeðurna eru dýrmætar í hugum afkom-
endanna og barátta þeirra á frumbýlingsárum gleymist ekki. Saga
íslendinga í Vesturheimi er hetjusaga, sem verðskuldar að henni sé
haldið til haga og sómi sýndur. Þetta fólk flutti með sér að heiman
kyndil vaknandi þjóðfrelsisbaráttu og drauminn um betra og
fegurra mannlíf, sem því auðnaðist að gera að veruleika. En ræktar-
semi Vestur-íslendinga nær ekki aðeins til eigin sögu, heldur er
tryggð þeirra við íslenskt þjóðerni, sögu, bókmenntir, menningu og
aðra þjóðlega arfleifð frá garnia landinu með ólíkindum öflug og
óbrigðul. Margt er til vitnis um þessa ræktarsemi og þar á meðal er
styttan af Jóni Sigurðssyni, sem þeir söfnuðu fé til að kaupa og
flytja vestur til sin. Og ekki völdu þeir styttu Jóns forseta stað af
verri endanum, því hann stendur við sjálft þinghúsið í Winnipeg-
borg.
Úr sagnaheimi Vestur-íslendinga
Skáldskapur hefur jafnan fylgt íslendingum, hvar sem Ieiðir
þeirra hafa legið. íslendingar í Vesturheimi hafa ekki verið neinir
eftirbátar í þeim efnum. Nægir í því sambandi að minna á snillinga
eins og Stephan G. Stephansson, Guttorm J. Guttormsson, Kristján
N. Júlíusson, Jóhann Magnús Bjarnason, Jakobínu Johnson, Bill
Valgarðsson og ýmsa fleiri.
En það eru ekki bara stórskáldin sem yrkja ljóð og semja sögur,
heldur er sagnahefðin svo snar þáttur í tilveru þessa fólks, að segja
má að hvarvetna séu sögur og sagnir á kreiki, svo að úr verði eins
konar vestur-íslensk þjóðsagnaarfleifð. Ýmsar af þessum sögum frá
landnámsárum tengjast samskiptum íslendinga og Indíána, sem
yfirleitt voru vinsamleg, en í öðrum ber talsvert á dulrænum
viðburðum, draumum og öðru álíka, sem algengt er í sögnum hér
heima. Verða nú tilfærðar hér að endingu fáeinar sögur af vörum
fólksins þar vestra.
94
Goðcisteinn