Goðasteinn - 01.06.1985, Page 105

Pálmar Guðjónsson:
Að Syðri-Rauðalæk í Holtum
„Þær slóðir, þar sem menn slíta barnsskónum, verða flestum nákomnari en aðrir
staðir. Ómeðvitað renna þær inn í líf manna og verða með nokkrum hætti hluti af
þeim sjálfum. Ef þar við bætist að skyldmenni og ætt hafa um langan aldur búið
í sömu sveitum, verða tengsl mannsins við ættbyggð sína órjúfanlega bundin sögu
lífs, sem honum er kært og vanda bundið.”
Sveinn Sk. Höskuldsson,
Árb. Ferðafélags islands 1977.
Þessi orð get ég vel hugsað mér að hafa sem yfirskrift að máli
mínu er ég hefst handa um að fara nokkrum orðum um æskuheimili
mitt að Syðri-Rauðalæk í Holtahreppi.
Þegar líður á ævina fara minningar bernsku- og æskuára að
sækja öllu meira á en áður, fyrr en mann varir er hugurinn horfinn
á æskuslóðir. Ýmsir viðburðir og hversdagsleg atvik koma fram í
hugskot manns. Þá er ekki síst að minnast þess fólks, sem þá var
„fullorðna fólkið.” Minnast þess í starfi, í viðræðum, í viðmóti, í
baráttu þess, gleði og sorgum og hversu maður óhjákvæmilega
mótaðist af hugsunarhætti þess og viðhorfum.
Þegar ég festi þessi orð á blað, árið 1984, eru 160 ár frá því að ætt
sú er nú býr á Syðri-Rauðalæk settist þar að.
Haustið 1824 fæddist á Syðri-Rauðalæk, Halldór Halldórsson,
sem síðar átti eftir að verða bóndi þar og eignast 23 börn — æ síðan
hafa afkomendur hans þar búið. Faðir þessa Halldórs var Halldór
(1787—1824) Jónsson bónda á Stóra-Hofi (1743—1826) Einars-
sonar bónda að Ey í Landeyjum (f. 1701) Jónssonar bónda í Syðri-
Mörk Steinmóðssonar. Valgerður, móðir Halldórs Halldórssonar,
var Jónsdóttir, bónda að Syðri-Gróf í Flóa, Magnússonar að
Skúmsstöðum á Eyrarbakka (?) Bjarnasonar. Móðir hennar hét
Hclga Guðnadóttir bónda að Gerðum í Landeyjum Filippussonar.
Goðasíeinn
103