Úrval - 01.09.1976, Page 78

76
ÚRVAL
metra. Menn eru því úr allri hættu,
meðan þeir halda sig utan 200 metra
markanna.
Rafeindabúnaður gætir kjarnorku-
akursins og vemdar hann. Enginn má
ganga inn á akurinn, meðan geislun
er beint að jurtunum. Það er aðeins
hægt að fylgjast með jurtunum á
sjónvarpsskermi.
BRAGÐGÓÐAR OG
HÆTTULAUSAR AFURÐIR.
Hver er tilgangurinn með þessum
gammageislaakri? Með þessum til-
raunum sínum eru vísindamenn að
rannsaka geislunarnæmleika og
hegðun afkvæma hinna geisluðu
jurta með hliðsjón af ýmiss konar
áburðarefnum í jarðveginum og þróa
aðferðir til réttrar notkunar geislunar
til að tryggja sem heppilegast vai
tegunda og einstaklinga.
Okkur var sýnt bygg, sem hafði
fengið stóran skammt af gammageisl-
um. Stönglarnir voru stuttir, og á
þeim voru fá öx og ekkert korn í
þeim. f sumum tómötunum voru
engir eggjastokkar.
Ýmsar tegundir af grænu vetrar-
hveiti uxu á nokkrum litlum ökrum.
Nokkru lengra í burtu var stór
aldingarður með ungum græðlingum
epla,- kirsuberja- og plómutrjáa.
Þarna voru jafnvel blómabeð. Þarna
voru aster og peoníur, sem hófðu
fellt blómin og framleitt fræ.
„Plönturnar, sem eru á miðjum
þessum kjarnorkuakri,” sagði Shc-
herbakov, ,,fá mismunandi geisl-
unarskammta. Hörjurtirnar, tómat-
jurtirnar og hreðkurnar fá geislunar-
skammt, sem nemur allt að 10.000
röntgenum! Ég veit, að þið munuð
spyrja mig líkt og margir aðrir, hvort
ávextir þeir, sem ræktaðir eru á
þessum gammageislaakri, séu hættu-
legir mönnum. Þeir eru það alls ekki.
Við, sem vinnum í þessari tilrauna-
stöð, borðum geisluð jarðarber, sól-
ber, hreðkur, lauk og tómata. Hvað
snertir bragð og næringargildi, eru
þessir ávextir og þetta grænmeti eins
gott og það, sem ræktað er við
venjulegar aðstæður, ef ekki betra.
Það er ekki um að ræða neina
geislavirkni í jurtum, sem hafa fengið
sem eru allt að nokkrum tug þúsunda
röntgena skammta af gammageisl-
um. Á jurtunum verða aðeins líf-
fræðilegar breytingar.”
TÖMATAR VAXA I KLÖSUM.
Þessi kjarnorkuakur er miðstöð
fyrir ræktun nýrra afbrigða af margs
konar jurtum. Leitarflokkur frá stöð-
inni safnaði nokkru magni af villtum
tómatjurtum. Ávextirnir eru á stærð
við ber og fjöldi þeirra svipaður og á
berjalyngi. En þessi villta jurt hefur
þann kost til að bera, að hún hefur
mótstöðu gegn sumum sjúkdómum
og að það er mikið af bætiefnum
í ávexti hennar. Jurtirnar voru
stöðugt geislaðar á gammageisla-
akrinum, og þetta varð til þess að
hraða þroskun ávaxtanna. Síðan
var bestu fræjunum sáð.
Vísindamennirnir tóku eftir því,