Úrval - 01.09.1976, Qupperneq 127

LÁTTU TILFINNINGARNAR RÁÐA
125
prédikaði ekki eða reyndi að hugga
okkur. Hann brast í grát og grét með
okkur. Við munum alltaf muna
honum það.”
Hamingjan vex líka við að deila
henni með öðrum. ,,Er þetta ekki
dásamlegur dagur?” sagði konan
mín einu sinni við afgreiðslustúlku,
sem raulaði við starf sitt og var
greinilega hjartans glöð yflr ein-
hverju. ,Ja, hvort hann er!” hálf
hrópaði stúlkan — og svo ruddi hún
úr sér þeim fréttum að hún væri alveg
nýtrúlofuð. ,,Mig langaði svo endi-
lega að segja einhverjum það,” sagði
hún. ,,Það gerir það svo miklu
raunverulegra.”
,,Mig langar til þess” — Þetta er
heimsins besta ástæða til að hlægja,
sýna örlæti eða fagna einhverju. Og
þannig má einmitt lýsa því, hvernig
liggur á okkur — okkur „langar til
þess.” Hvers vegna þá að berjast á
móti? Mismunandi tilfinningaástand
er eins og ljósin í leikhúsinu, hvort
tveggja hjálpar okkur til að sjá líflð
frá mörgum hliðum. ,,Ég held að
sköpun stjórnist af tilfinninga-
ástandi,” sagði Charlie Chaplin ein-
hvern tíma. Þegar maður er þung-
lyndur, uppgötvar maður ýmislegt,
sem ferfram hjá manni á gleðistund-
um. Stundum útilokar maður alla
truflun og einbeitir sér að djúpum
þönkum. Þegar söknuðurinn grípur
mann nýtur maður liðinna atburða
og finnur tilgang, sem áður hafði
farið fyrir ofan garð og neðan.
Við vantreystum tilfinningunum
af því þær eru breytilegar. Samt er
einmitt þetta flökt þeirra öruggasti
vitnisburðurinn um heilbrigða skap-
gerð. Það er þegar við finnum ekki til
neinna skapbrigða, sem við ættum að
hafa áhyggjur. Að láta reka gegnum
líflð í einu og sama skapinu, hvort
heldur það er glatt eða fúlt, er líkt og
að reyna að spila á básúnu með
brotnum sleða.
Hamingjan er í sjálfu sér aðeins
skapbrigði, tilfinningaástand, og við
hana er fjarska fátt rökrænt. Dýrðleg-
ar stundir gleði eða einskærrar
vellíðunar dembast yflr okkur við og
við, fyrirvaralaust, eins og gripnar úr
lausu lofti, fögnuður kemur utan úr
buskanum. Þetta gerðist heima hjá
okkur einn venjulegan laugardags-
morgun, þar sem við hjónin sátum í
borðstofunni og lásum blöðin yflr
seinni kaffibollanum. í útvarpinu var
lokið við að lesa fréttir og í staðinn
farið að leika tónlist, og fyrr en varði
titraði loftið með Mozartlögum. Við
risum úr sætum án þess að segja
aukatekið orð, hneygðum okkur
hvort fyrir öðru og fórum að þykjast
dansa menúett. Börnin okkar komu
inn í stofuna, horfðu á okkur með
spurn í augum — og fóru svo líka að
dansa.
Slíkar stundir sameiginlegra skap-
brigða eru ófyrirsjáanlegar og líða
hratt. En þær liggja í loftinu á eftir.
Fyrir mörgum árum leit vörður á
Louvresafninu í París á ungt par og
sagði svo við mig: „Þetta er dásam-
legur staður til að verða ástfanginn